Αγία Λυδία η Φιλιππησία, η πορφυροπώλις

Προστάτιδα των υφασματοπωλών

Η μνήμη της τιμάται κάθε χρόνο στις 20 Μαΐου

   Η Λυδία καταγόταν από τα Θυάτειρα της Μικράς Ασίας και εμπορευόταν πορφύρα για τη βαφή των υφασμάτων από μαλλί - εξ ου και η ονομασία "πορφυροπώλις" - στους Φιλίππους της Μακεδονίας. Είναι η πρώτη Ευρωπαία χριστιανή, η πρώτη χριστιανή της Μακεδονίας, η οποία κατηχήθηκε και βαπτίσθηκε στις όχθες του ποταμού Ζυγάκτη στους Φιλίππους από τον Απόστολο Παύλο, όπως αναφέρεται στις Πράξεις των Αποστόλων.

   Αν και ανήκε σε οικογένεια ειδωλολατρών, η ανήσυχη καρδιά της που διψούσε για την αλήθεια και την επαφή με τον αληθινό Θεό, την οδήγησε μαζί με άλλες ευσεβείς γυναίκες, να παρακολουθήσει τη διδασκαλία του Αποστόλου Παύλου. Ο Απόστολος όταν βρίσκονταν στην Τρωάδα είδε σε όραμα, άνθρωπο ντυμένο με μακεδονική στολή, να τον προσκαλεί να έλθει στην Μακεδονία, λέγοντάς του: "διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν" (Πρ. ιστ', 9). Ο Απόστολος Παύλος θεώρησε ότι το όραμα αποτελούσε θεϊκή πρόσκληση και έφθασε στους Φιλίππους για να κηρύξει το λόγο του Χριστού. Η Λυδία μετά τη βάπτισή της, θέλοντας να δείξει την ευγνωμοσύνη της στον Απόστολο Παύλο, τον προσκάλεσε μαζί με τους συνοδοιπόρους του στο σπίτι της.

Αγία Ελένη

Προστάτιδα των σιδηρουργών

Η εύρεση του Τιμίου Σταυρού και των Ήλων τιμάται κάθε χρόνο στις 6 Μαρτίου

   Με εντολή του γιού της, η αυγούστα Ελένη, μητέρα του Μέγα Κωνσταντίνου φτάνει στους Αγίους Τόπους γύρω στο 325-326 μ.Χ. για να αναζητήσει το Τίμιο Ξύλο πάνω στο οποίο σταυρώθηκε ο Ιησούς. Η ορμή της νεανική, αν ήταν πλέον 78 χρονών.

   Σύμφωνα με την παράδοση ένας Εβραίος με το όνομα Ιούδας, γνώριζε από τους προγόνους του την τοποθεσία αλλά αρνούνταν να την αποκαλύψει. Τον έριξαν για μία εβδομάδα σε ξεροπήγαδο, οπότε αναγκάστηκε να υποδείξει την τοποθεσία Γολγοθάς και το Μνήμα του Χριστού. Στον ίδιο χώρο είχε κτισθεί ναός της Αφροδίτης. Τον γκρέμισαν και ήρθαν στο φως και οι τρεις Σταυροί, του Χριστού και των δύο ληστών όπως και οι άγιοι Ήλοι (καρφιά) της Σταύρωσης. Ο Τίμιος Σταυρός αναγνωρίσθηκε από τους άλλους δύο όταν ανέστησε τη νεκρή γυναίκαπάνω στην οποία τον τοποθέτησαν. Τότε, ο Εβραίος Ιούδας, πίστεψε και βαπτιζόμενος πήρε το όνομα Κυριακός: έγινε επίσκοπος στα Ιεροσόλυμα, και μαρτύρησε επί Ιουλιανού του Παραβάτη. Τιμούμε τη μνήμη του στις 28 Οκτωβρίου.

   Η Αγία Ελένη το ένα τμήμα του Τιμίου Σταυρού το άφησε στα Ιεροσόλυμα και το άλλο μαζί με τα καρφιά του μαρτυρίου, τα πήρε μαζί της. Επιστρέφοντας στην Κωνσταντινούπολη, άφησε σύμφωνα με την παράδοση κατά τόπους τεμάχιά του. Όσο για τους σταυρούς των ληστών, επειδή αδυνατούσε να διακρίνει ποιος ανήκε στον "εκ δεξιών" καλό ληστή και ποιος στον "εξ αριστερών",  αποσυναρμολογήθηκαν και με την εναλλαγή των οριζοντίων ξύλων τους, σχηματίσθηκαν δύο νέοι σταυροί.

Άγιος Χρήστος ο κηπουρός

Προστάτης των κηπουρών

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 12 Φεβρουαρίου

  Στη Βόρειο Ήπειρο, κοντά στο Γενούσιο ποταμό γεννήθηκε ο νεομάρτυς Χρήστος, ο οποίος στα 40 του έγινε κηπουρός στην Κωνσταντινούπολη. Μια μέρα πουλώντας μήλα στην αγορά, φιλονίκησε για την τιμή τους με έναν Τούρκο, ο οποίος για να τον εκδικηθεί, τον συκοφάντησε στον δικαστή ότι αρνούνταν να γίνει μωαμεθανός, αν και το υποσχέθηκε. Συνελήφθη και ρίχθηκε στο ίδιο κελί με τον λόγιο συγγραφέα Καισάριο Δαπόντε (1713-1784) μετέπειτα  μοναχό στη Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους, ο οποίος τον λυπήθηκε, έπεισε τους δεσμοφύλακες να τον λύσουν ενώ του εξασφάλισε και λίγο φαγητό. Ο Άγιος τον ευχαρίστησε αλλά αρνήθηκε λέγοντας "Μήπως πρόκειται να ζήσω; Ας πεθάνω για τον Χριστό πεινασμένος και διψασμένος." Έδωσε όμως στον Δαπόντε ένα κέρμα - κατ' άλλους ένα ατσαλένιο αντικείμενο - και του ζήτησε να το δώσει για να κάνουν λειτουργίες και μνημόσυνα για την ψυχή του. Τον αποκεφάλισαν έξω από τα τείχη της Πόλης στις 12 Φεβρουαρίου 1748.

Άγιος Χαράλαμπος

Προστάτης των μαρμαράδων

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 10 Φεβρουαρίου

   Ο Άγιος Χαράλαμπος γεννήθηκε και έζησε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας στα χρόνια του αυτοκράτορα Σεπτιμίου Σεβήρου (192-211). Ως ιερέας συνελήφθη κατά τη διάρκεια των διωγμών των χριστιανών από τον έπαρχο Λουκιανό, ο οποίος τον υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια για να αρνηθεί την πίστη του, όμως χωρίς αποτέλεσμα.

   Ο έπαρχος προσπάθησε με το ξίφος του να πληγώσει το σώμα του Αγίου αλλά ως εκ θαύματος, το χέρι του αποκόπηκε κι έμεινε κρεμασμένο στο σώμα του μάρτυρα του Χριστού. Ο Άγιος προσευχήθηκε και το χέρι του επάρχου συγκολλήθηκε στο σώμα του. Βλέποντας το θαύμα, πίστεψαν οι δήμιοι Βάπτος και Πορφύριος, οι οποίοι συνεορτάζουν με τον Άγιο Χαράλαμπο στις 10 Φεβρουαρίου. Ταπεινωμένος, ο έπαρχος διέταξε τον αποκεφαλισμό του, αφού πρώτα τον διαπόμπευσε στην πόλη.

   Στον Άγιο αποδίδεται η διάσωση της Ζακύνθου από την πανούκλα το 1728 και η αποτροπή πυρπόλησης των Φιλιατρών από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής στις 19 Ιουλίου 1944, όταν ο Άγιος παρουσιάστηκε στον ύπνο του Γερμανού διοικητή. Είναι και προστάτης από τις λοιμώδεις νόσους, απεικονίζεται πατώντας την τερατόμορφη νόσο που ξερνάει καπνούς από το στόμα. Είναι προστάτης και όλων των ζώων. Στην Κρήτη οι βοσκοί τον παρακαλούν να θεραπεύσει τα ζώα τους.

Όσιος Ζήνων ο ταχυδρόμος

Προστάτης των ταχυδρομικών

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 10 Φεβρουαρίου

   Γεννήθηκε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας από εύπορη και ευσεβή οικογένεια, και εργαζόταν ως διακομιστής αλληλογραφίας, δηλαδή στρατιωτικός ταχυδρόμος του βυζαντινού αυτοκράτορα Ουάλη, ο οποίος υποστήριζε τους αιρετικούς αρειανούς. Κατά τη διάρκεια των αποστολών του φιλοξενούνταν σε μοναστήρια και ασκητήρια ερημιτών.

   Μετά τον θάνατο του Ουάλη, ο Άγιος εγκατέλειψε τα εγκόσμια και έγινε ερημίτης, σε μία μικρή σπηλιά που έμοιαζε με τάφο, στο όρος Αντίοχος, κοντά στην Αντιόχεια. Κοιμόταν πάνω σε χόρτα και είχε πέτρα ως προσκέφαλό του. Τα ράσα του ήταν τριμμένα και η τροφή του ελάχιστη, ενώ για λίγο νερό έπρεπε να διανύει μεγάλες αποστάσεις. Η ζωή του ήταν αυστηρή και έλαβε χάρη Θεού να στηρίζει πνευματικά νεότερους μοναχούς.

   Αναφέρεται ότι με τη χάρη του Θεού, όταν επέδραμε στον τόπο όπου ασκήτευε εκστρατευτικό σώμα των Ισαύρων για να διώξει τους ασκητές, ο Άγιος προσευχόμενος στον Θεό τους τύφλωσε, με αποτέλεσμα να φύγουν άπρακτοι.

   Ο Άγιος κοιμήθηκε οσιακά στις 10 Φεβρουαρίου 417 μ.Χ.

Άγιος Φώτιος ο Μέγας, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Προστάτης βιβλιοπωλών, βιβλιοθηκονόμων και της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 6 Φεβρουαρίου

   Ο Μέγας Φώτιος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 810 μ.Χ. από αυτοκρατορική και ενάρετη οικογένεια. Έλαβε αξιόλογη μόρφωση και αφιερώθηκε στη μελέτη της κλασικής ελληνικής και πατερικής γραμματείας. Η οικογένεια του Αγίου υπέστη διώξεις κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου εικονομαχίας, ενώ ο ίδιος αφορίσθηκε για την αφοσίωσή του στην τιμή των εικόνων. Μετά τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας και την αναστήλωση των εικόνων, έλαβε πολλά αυλικά αξιώματα.

   Σφράγισε με την παρουσία του την αυτόνομη πορεία της ορθοδοξίας σε σχέση με τη Δύση των Φράγκων, ενώ συνέβαλε καθοριστικά στη διάδοση του χριστιανισμού στους Σλάβους. Πριν γίνει Πατριάρχης δίδασκε στο Πανεπιστήμιο της Μαγναύρας, γραμματική, φιλοσοφία, λογική, διαλεκτική και μαθηματικά. Από τα σημαντικότερα έργα του είναι το "Λέξεων Συναγωγή" και "Μυριόβιβλος" ή "Βιβλιοθήκη".

   Αναρρήθηκε στον Πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης και απομακρύνθηκε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του βίου του, κυρίως λόγω των ενεργειών των οπαδών του Πατριάρχη Ιγνατίου. Ο Λέων ο ΣΤ' για να εδραιωθεί πολιτικά απομάκρυνε τον Άγιο και τον εξόρισε στην Ιερά Μονή των Αρμενιανών, όπου κοιμήθηκε οσίως το 891 μ.Χ.
   Ο Άγιος ονομάσθηκε Μέγας για το πολύπλευρο θεολογικό, ποιμαντικό και φιλανθρωπικό του έργο.

Άγιος Τρύφων

Προστάτης αγροτών και αμπελουργών

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο την 1η Φεβρουαρίου

   Ο Άγιος γεννήθηκε στη Φρυγία της Μικράς Ασίας επί Γορδιανού (238-244) περιοχή γνωστή για τους αμπελώνες της και ο ίδιος ήταν στο επάγγελμα χηνοβοσκός. Λόγω του ενάρετου βίου του, όπου μελετούσε με ζήλο την Αγία Γραφή και την εφάρμοζε στη ζωή του, ο Θεός του έδωσε τη χάρη να θαυματουργεί.

   Όταν αυτοκράτορας έγινε ο Δέκιος (249-251), διέταξε τον διωγμό των Χριστιανών, όπου ο Άγιος ομολόγησε με θάρρος την πίστη του με αποτέλεσμα το μαρτύριό του.

   Συνδέθηκε με το αμπέλι και το κρασί λόγω καταγωγής αλλά και επειδή η γιορτή του συμπίπτει με την έναρξη του κλαδέματος.

Άγιος Ηλίας ο Αρδούνης

Προστάτης κουρέων και κομμωτών

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 31 Ιανουαρίου

   Ο Άγιος Ηλίας γεννήθηκε στην Καλαμάτα από ευσεβείς γονείς και έκανε το επάγγελμα του κουρέα. Έχαιρε μεγάλης εκτίμησης από τους προεστούς της πόλης, οι οποίοι τον συμβουλεύονταν για διάφορα ζητήματα της πόλης. Συχνά προέτρεπε τους προεστούς να ελαφρύνουν τους χριστιανούς από τη βαριά φορολογία διότι υπήρχε ο κίνδυνος να αλλαξοπιστήσουν.

   Για να αποδείξει το ευμετάβλητο του χαρακτήρα του ανθρώπου, τους έλεγε ότι θα αλλαξοπιστήσει εάν του έδιναν ένα φέσι. Για χωρατό, ένας προεστός του έδωσε ένα φέσι και από εγωισμό ο Άγιος πήγε στον μουσουλμάνο δικαστή και του δήλωσε πως ασπάζεται τον μωαμεθανισμό με το όνομα Μουσταφά.

   Γρήγορα μετάνιωσε για την επιπόλαιη πράξη του και κατέφυγε στο Άγιον Όρος όπου εκάρη μοναχός και έζησε με προσευχή και μετάνοια, προετοιμαζόμενος να ομολογήσει, δημόσια, με παρρησία την πίστη του στον Χριστό. 

   Μετά από καιρό επέστρεψε στην Καλαμάτα, όπου ομολόγησε δημοσίως την χριστιανική πίστη του, ονειδίζοντας τους μωαμεθανούς. Οι μουσουλμάνοι του επιτέθηκαν και τον έσυραν στον μουσουλμάνο δικαστή όπου διέταξε να τον ρίξουν στη φωτιά με χλωρά ξύλα. Αν και παρέδωσε τη ψυχή του μέσα στη φωτιά, το άγιο λείψανό του είχε μείνει άθικτο.

Ο Άγιος μαρτύρησε 31 Ιανουαρίου του 1686.

Άγιοι Τρεις Ιεράρχες

Προστάτες των εκπαιδευτικών, μαθητών, σπουδαστών και φοιτητών

Η μνήμη μου τους τιμάται κάθε χρόνο στις 30 Ιανουαρίου

   Επί Αλεξίου του Κομνηνού (1081-1118 μ.Χ.) στην Κωνσταντινούπολη δημιουργήθηκε φιλονικία στους κόλπους της Εκκλησίας και των λογίων για το ποιος από τους τρεις Ιεράρχες ήταν η σημαντικότερη θεολογική προσωπικότητα, με αποτέλεσμα το ποίμνιο να έχει χωριστεί σε "Ιωαννίτες", "Βασιλείτες" και "Γρηγορίτες".

   Στη φιλονικία έθεσε τέλος ο Μητροπολίτης Ευχαΐτων, Ιωάννης ο Μαυρόπους, ο οποίος είδε σε όραμα τους τρεις Ιεράρχες να του λέγουν: "Εμείς, όπως βλέπεις, είμαστε ένα κοντά στον Θεό και τίποτε δεν υπάρχει που να μας χωρίζει ή να μας κάνει να αντιδικούμε. Όμως, κάτω από τις ιδιαίτερες χρονικές συγκυρίες και περιστάσεις που βρέθηκε ο καθένας μας, κινούμενοι και καθοδηγούμενοι από το Άγιο Πνεύμα, γράψαμε σε συγγράμματα και με τον τρόπο του ο καθένας, διδασκαλίες που βοηθούν τους ανθρώπους να βρουν τον δρόμο της σωτηρίας. Επίσης, τις βαθύτερες θείες αλήθειες, στις οποίες μπορέσαμε να διεισδύσουμε με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, τις συμπεριλάβαμε σε συγγράμματα που εκδώσαμε. Και ανάμεσά μας δεν υπάρχει ούτε πρώτος, ούτε δεύτερος, αλλά, αν πεις τον ένα, συμπορεύονται δίπλα του και οι δύο άλλοι. Σήκω, λοιπόν, και δώσε εντολή στους φιλονικούντες να σταματήσουν τις έριδες και να πάψουν να χωρίζονται για εμάς. Γιατί εμείς, και στην επίγεια ζωή που είμασταν και στην ουράνια που μεταβήκαμε, φροντίζαμε και φροντίζουμε να ειρηνεύουμε και να οδηγούμε σε ομόνοια τον κόσμο. Και όρισε μία ημέρα να εορτάζεται από κοινού η μνήμη μας και καθώς είναι χρέος σου, να ενεργήσεις να εισαχθεί η εορτή στην Εκκλησία και να συνταχθεί η ιερή ακολουθία. Ακόμη ένα χρέος σου, να παραδόσεις στις μελλοντικές γενιές ότι εμείς είμαστε ένα για τον Θεό. Βεβαίως και εμείς θα συμπράξουμε για τη σωτηρία εκείνων που θα εορτάζουν τη μνήμη μας, γιατί έχουμε και εμείς παρρησία ενώπιον του Θεού".

   Ο Επίσκοπος Ευχαΐτων ανέλαβε τη συμφιλίωση των αντιμαχόμενων πλευρών, όρισε την κοινή εορτή των Τριών Ιεραρχών στις 30 Ιανουαρίου εκάστου έτους και συνέταξε την κοινή Ακολουθία αντάξια των τριών Ιεραρχών.

   Η γιορτή της Σύναξης των τριών Ιεραρχών αποτελεί το ορατό σύμβολο της ισότητας και της ενότητας των τριών Μεγάλων Διδασκάλων.

Άγιος Νεομάρτυς Δαμασκηνός ο Χιλανδαρινός

Προστάτης λογιστών και εισπρακτόρων

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 16 Ιανουαρίου

Βίος Αγίου

   Από το Γκάμπροβο της Βουλγαρίας καταγόταν ο Άγιος, ο οποίος εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου. Στη συνέχεια χειροτονήθηκε ιερομόναχος και εξελέγη ηγούμενος της Μονής αυτής.

   Με παρακίνηση των πατέρων της Μονής μετέβη στη Βουλγαρία για να εισπράξει φόρους από τα μετόχια που ανήκαν στη Μονή. Ενώ ετοιμαζόταν να επιστρέψει στο Άγιο Όρος, διαπληκτίσθηκε με κάποιους Τούρκους, οι οποίοι αρνούνταν να του επιστρέψουν χρήματα που τους είχε δανείσει. Για να τον εκδικηθούν, έβαλαν κρυφά τη νύχτα στο δωμάτιο του μία Τουρκάλα και στη συνέχεια εισέβαλαν μέσα και τον κατηγόρησαν για πορνεία. Αλυσοδεμένο και χτυπώντας τον, τον οδήγησαν στο δικαστή, ο οποίος, ενώ κατάλαβε ότι επρόκειτο για οργανωμένη συκοφαντία, δεν κατάφερε να αμφισβητήσει τους ψευδομάρτυρες και αναγκάστηκε να τον καταδικάσει σε απαγχονισμό.

   Οδεύοντας προς την αγχόνη, τον ρώτησαν τρεις φορές εάν θέλει να αλλαξοπιστήσει για να σωθεί και τις τρεις αρνήθηκε. Το μόνο που ζήτησε ήταν να του λύσουν τα χέρια ώστε να μπορέσει να προσευχηθεί.

   Μαρτύρησε στις 16 Ιανουαρίου 1771. 

Άγιος Γεώργιος εξ Ιωαννίνων

Προστάτης της Προεδρικής Φρουράς

Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 17 Ιανουαρίου.

Βίος Αγίου

  Ο Άγιος γεννήθηκε το 1808 από φτωχή οικογένεια γεωργών και καταγόταν από ένα χωριό των Γρεβενών, που σήμερα ονομάζεται Άγιος Γεώργιος προς τιμήν του. 
 Παιδί ακόμη, ο Άγιος μένει ορφανός από γονείς. Το 1836 εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα, όπου εργάστηκε ως Ιπποκόμος ενός τούρκου αφέντη. Οι Οθωμανοί τον φώναζαν με το όνομα Χασάν, για να τον πιέσουν να ασπαστεί το μωαμεθανισμό. Ήταν μια πάγια τακτική των Οθωμανών για να εξαναγκάσουν πολλούς χριστιανούς να αλλαξοπιστήσουν. 
  Ο Άγιος γνώρισε και αρραβωνιάστηκε μια νέα, ονόματι Ελένη, ορφανή και εκείνη από γονείς. Όταν μαθεύτηκε το γεγονός, τον κατήγγειλε ένας Χότζας πως, ενώ είναι μουσουλμάνος, παντρεύεται χριστιανή. Μπροστά στον δικαστή απολογήθηκε με θάρρος και αφού βρέθηκε απερίτμητος, αφέθηκε ελεύθερος. 
  Στη συνέχεια ο Άγιος παντρεύτηκε και τέλος του 1838 γεννήθηκε ο υιός του, ο οποίος έλαβε το όνομα Ιωάννης.
  Ο Γεώργιος συκοφαντήθηκε ξανά από κάποιον Οθωμανό πως αλλαξοπίστησε, με αποτέλεσμα να συλληφθή. Φυλακίστηκε και με τη βία προσπαθούσαν να τον κάνουν ν᾿ αρνηθεί την πίστη του. Εκείνος αγέρωχος, όμως, δεν πρόδιδε τον Κύριο Ιησού Χριστό. 
  Τρεις φορές οδηγήθηκε στον κριτή και τις τρεις ομολόγησε τον Χριστό. Έτσι, τη Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 1838, απαγχονίστηκε στη αγορά, και παρέμεινε στην αγχόνη για τρεις ημέρες. Κάθε βράδυ, στο διάστημα εκείνο, ένα ουράνιο φως έλαμπε στο κεφάλι του.

Ο Άγιος μαρτύρησε 30 ετών και είναι προστάτης της πόλης των Ιωαννίνων.