"Μεγάλη Τεσσαρακοστή: Περίοδος περισυλλογής, συνάντηση Θεού και ανθρώπου*"

Δημήτριος Π. Λυκούδης,

πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

«Έλεγον περί του αββά Αρσενίου ότι οψέ Σαββάτων, επιφασκούσης Κυριακής, ηφίει τον ήλιον οπίσω αυτού και έτεινε τας χείρας αυτού εις τον ουρανόν ευχόμενος, έως ου πάλιν έλαμψεν ο ήλιος εις το πρόσωπον αυτού και ούτως εκαθέζετο»(1).

Μεγάλη Τεσσαρακοστή! Περίοδος πνευματικής προπαρασκευής και περισυλλογής. Συνάντηση Θεού και ανθρώπου, Ακτίστου και κτιστού, Ουρανού και γης, ¨ορατών τε πάντων και αοράτων¨¨. Μεγάλη Τεσσαρακοστή και ο άνθρωπος ευαγγελίζεται τη χαρμόσυνη σάλπιγγα της μετανοίας, της επανόδου, της ανανήψεως, της επιστροφής στην αρχέγονη κατάστασή του μέσω της ¨κατά φύσιν¨ κινήσεως της ψυχής¨(2), γεγονός που χαρίζει ως δωρεά στον πιστό τη δυνατότητα της καταλλαγής με τον Θεό, γεγονός, συνάμα, που καθιστά τον άνθρωπο, ¨κατ΄οικονομίαν¨ Θεού, ικανό να επαναπροσδιορίζει και αυτοβούλως, αυτοθελήτως, αενάως και ελευθέρως, άμα δε και αβιάστως, ν΄αναγνωρίζει τη σχεσιακή του κοινωνία και οντότητα, ουχί μετά του απροσώπου απολύτου, αλλά μετά του Προσώπου, του κατεξοχήν Όντος, τουτέστιν, μετά του Προσώπου του Απολύτου, τον ίδιο τον Άγιο Θεό.

"Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος (Παπουλάκος)"

Δημήτριος Π. Λυκούδης,

πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

«Τον θρήνησαν σαν άγιο, τον κήδεψαν κατά τις εντολές του και στον τάφο του, στο κοιμητήρι του μοναστηριού, γράψανε σ΄ένα ξύλινο σταυρό: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΟΥΛΑΚΟΣ, ΚΗΡΥΚΑΣ. ΕΚΟΙΜΗΘΗ ΕΝ ΚΥΡΙΩ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1861»(1).

Ο Χριστόφορος Παναγιωτόπουλος (Παπουλάκος) γεννήθηκε στα χρόνια μεταξύ 1790-1795 στο χωριό Άρμπουνα των Καλαβρύτων. Από μικρός ασχολήθηκε βιοποριστικά με τη σφαγή κρεάτων. Έμαθε λίγα γράμματα, ανάγνωση και γραφή αυτοδίδακτος, καθώς δεν περίσσευε χρόνος για περισσότερες ασχολίες. Σε ώριμη ηλικία, έκτισε με πενιχρά μέσα ένα ησυχαστήριο και ασκήτευσε ως μοναχός σε αυτό, επιδιδόμενος σε προσευχητικά γυμνάσματα και καλλιεργώντας την ¨εν Χριστώ ησυχία¨, την εγκράτεια και την αποκοπή του ιδίου θελήματος. Με την πάροδο του χρόνου, άλλοτε αυτόκλητος και άλλοτε προσκεκλημένος, περιόδευε αρχικά στα χωριά της Αχαΐας και αργότερα και σε άλλους νομούς και δίδασκε το ιερό Ευαγγέλιο, την ορθόπρακτη αγάπη προς όλους και την ελεημοσύνη(2).

Δραστηριότητα συλλόγου «ο Όσιος Δαβίδ ο εν Ευβοία» [03/03/2016]

 

Παρεδόθησαν, την Πέμπτη, 03 Μαρτίου 2016, μέρος των βιβλίων που η αγάπη των μελών και των φίλων του Συλλόγου μας συγκέντρωσε για το πνευματικό κέντρο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Αυλίδος. Αρχές της ερχόμενης εβδομάδος θα καταθέσουμε και το υπόλοιπο μέρος, συνολικά 250 βιβλία!

Συνεχίζοντας την αγαπητική και φίλεργη διακονία μας, συγκεντρώνουμε είδη καθαριότητας και πρωτευούσης ανάγκης για τις τροφίμους γυναίκες του γυναικείου σωφρονιστικού ιδρύματος Αυλώνος (σαμπουάν, χαρτικά πάσης φὐσεως και ειδικά γυναικείας καθαριότητας, βιβλία λογοτεχνικά κ. ά.), τα οποία και θα προσφέρουμε άμεσα , σε μία από τις φιλανθρωπικές επισκέψεις μας στον διευθυντή και στον πνευματικό ιερέα των φυλακών. Η επίσκεψή μας, με όσα συγκεντρώσουμε, θα ανακοινωθεί προσεχώς με νέα ανακοίνωση. Για κάθε πληροφορία μπορείτε να επικοινωνείτε στο τηλ. 6948038461.

Οι εκπομπές της εβδομάδος 07/03/2016 - 13/03/2016

Α. ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ: "Η Αγια Θεοδώρα ΄Αρτης" 
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Β. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους [47]"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Γ. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους -Επίκαιρες απαντήσεις σε διάφορα νεανικά ερωτήματα"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),
 
Δ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ: "Παιδαγωγικές προσεγγίσεις στην Χριστιανική Αγωγή"  (Δημήτριος Π. Λυκούδης).

 

(δείτε εδώ που και πότε μπορείτε να ακούσετε τις ραδιοφωνικές εκπομπές)

Λίγο πριν τη β’ έκδοση τους…

Η αγάπη και το ενδιαφέρον του φίλου – αναγνωστικού κοινού έφεραν τα βιβλία μου «Βίος Αβίωτος» και «Οσμήν Ευωδίας Αγιορείτικης», στην απαρχή και προετοιμασία για την β΄ έκδοση τους, η οποία θα πραγματοποιηθεί αμέσως μετά την εορτή του Πάσχα.

Από σήμερα, Παρασκευή 04 Μαρτίου 2016, και τα δύο βιβλία κοσμούν / κοσμούνται και στη βιτρίνα του βιβλιοπωλείου / εκδόσεις «Μορφή Εκδοθήτω - Δι' Ευχών», Μαυροκορδάτου 7 στο κέντρο της Αθήνας. 

Τηλ 210 - 33 11 747/ 3246293 / 32 46 733.

"Νέοι και Εξομολόγηση"

(ακούστε εδώ)

"Το βίωμα της οντολογικής σχέσης του κτιστού κόσμου με τις άκτιστες θείες προόδους της τριαδικής θεότητας μέσω της προσευχής."

 Δημήτριος Π. Λυκούδης,

πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

 

Η οντολογική σχέση του κτιστού κόσμου με τις άκτιστες θείες προόδους της τριαδικής θεότητας διακόπηκε με την ανυπακοή των πρωτοπλάστων[1].

      Η θέωση του κτιστού ήταν ανέφικτη εξαιτίας της προπατορικής αμαρτίας. Το οντολογικό πταίσμα του Αδάμ, η προσπάθεια δηλαδή του ανθρώπου να υποκαταστήσει τον ίδιο τον Άγιο  Θεό συνεπέφερε τη φθορά και το θάνατο, αφού «ἐξ οὐκ ὄντων κτιστός κόσμος ἔστρεψε τήν κοινωνία του πρός τόν ἐξ οὐκ ὄντων κτιστό ἄνθρωπο»[2]. Έτσι, παρέμενε ως διαχρονική αδυνατότητα η σωστική επέμβαση στην κτίση και στην ιστορία οποιουδήποτε, εκτός του Θεού.

Νέο άρθρο του Δημητρίου Π. Λυκούδη στην έντυπη εφημερίδα "Κιβωτός της Ορθοδοξίας" [03/03/2016]

"Η ΣΙΩΠΗΛΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗΤΙΚΗ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΑΜΑΤΟΣ",
  στην εφημερίδα  "ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ"
αρ. φύλλου 021, Πέμπτη 03 Μαρτίου 2016, σελ 26 -27

Η θεωρία “περί τῆς ὑποστατικῆς ἀρχῆς ἐν τῷ Θείω Εἶναι καί ἐν τῷ ἀνθρωπίνω εἶναι” στον γέροντα Σωφρόνιο Σαχάρωφ.

Δημήτριος Π. Λυκούδης,
πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

 
Η εποχή της μετανεωτερικότητας ως έξαρση και κυριαρχία του τεχνοπώλιου διακρίνεται από την ατομικότητά της. Αρνείται πεισματικά τον εγκλιματισμό της στην πολιτιστική παράδοση και πνευματική κληρονομιά και αποποιείται κάθε δεσμού με το παρελθόν και την ιστορική αναδρομικότητα αναζητώντας εφήμερες και πρόχειρες λύσεις δομημένες στην ηδονική εμπορευματοποίηση και στην εφάμαρτη πληροφόρηση της επικαιρότητας. Ως φυσικό επακόλουθο, η ανθρώπινη ύπαρξη αποδομείται και συρρικνώνεται, μαζοποιείται στην φαινομενική αποτύπωση της «ανάπτυξης της τεχνολογίας».
Η περιρρέουσα κατάσταση όμως της “Θεαματικής Κοινωνίας” καλλιεργεί την αποξένωση του ανθρώπου από την πατερική και ασκητική κληρονομιά και συμβάλλει καθοριστικά στην προσωπική του αλλοτρίωση. Η “μαζική κουλτούρα” ως αντανάκλαση και αποτύπωμα της πνευματικής ένδειας και πτώσεως, εγκλωβίζει τον άνθρωπο στον εαυτό του και τον οδηγεί σε τραγικό οντολογικό και υπαρξιακό αδιέξοδο. «Ἡ ἐκ τοῦ μή ὄντως προαγωγή τοῦ κτιστοῦ στόν ὄν δέν τοῦ ἐξασφαλίζει καί τήν ὄντως ζωή, ἐάν δέν μεταλαμβάνει αὐτῆς τῆς ζωῆς, γιατί φέρει ἀφεαυτοῦ ἐγγενῆ τήν τάση πρός τό μή ὄν.»[1]

"O Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς" (02 Μαρτίου)"

(ακούστε εδώ)

"Οι νέοι και τα προβλήματα κατά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως" Ομιλία του Δημητρίου Π. Λυκούδη στον Ρ/Σ της Εκκλησίας της Ελλάδος.(26/02/2016)

Ο Δημήτριος Π. Λυκούδης, την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2016, 17:30 – 17:55, στην εκπομπή «Η Εκκλησία καθ΄ οδόν» του ραδιοφωνικού σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνομίλησε με τον δημοσιογράφο κ. Αντώνιο Γιαννακόπουλο με θέμα: «Οι νέοι και τα προβλήματα  κατά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως»

(ακούστε εδω) 

"Παιδαγωγία εν Χριστώ [20]"

(ακούστε εδώ)

"Γονείς και συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών"

Δημήτριος Π. Λυκούδης,
πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

Η αντίληψη σήμερα, μεγάλης μερίδας γονέων, ότι το παιδί, ακόμη και κατά τη διάρκεια της νηπιακής του ηλικίας, δεν κατανοεί και, κυρίως, δεν συναισθάνεται όλα όσα συμβαίνουν στον περιβάλλοντα χώρο του, όχι μόνο επιβλαβής είναι και εσφαλμένη, αλλά εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους και λειτουργεί «αντιπαραγωγικά» στην ομαλή και διανοητική-ψυχοσωματική του ωρίμανση. «Προσέχετε πως και με ποιο τρόπο συζητάτε μπροστά στα παιδιά, γιατί οι εικόνες και οι ήχοι ¨αποθηκεύονται¨ μέσα τους και τούς ακολουθούν έως του τάφου», συμβούλευε τους νέους γονείς ο άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης.

Οι εκπομπές της εβδομάδος 29/02/2016 - 06/03/2016

Α. ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ:"O Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς" (02 Μαρτίου)"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Β. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ:"Προβλήματα των νέων μπροστά στο Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Γ. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους -Επίκαιρες απαντήσεις σε διάφορα νεανικά ερωτήματα"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),
 
Δ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ: "Παιδαγωγικές προσεγγίσεις στην Χριστιανική Αγωγή" 
(Δημήτριος Π. Λυκούδης).

 

(δείτε εδώ που και πότε μπορείτε να ακούσετε τις ραδιοφωνικές εκπομπές)

"Είναι ορθόν, μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, ο ιερεύς- λειτουργός να υψώνει και να ευλογεί το αντίδωρο;"

Επικράτησε πλέον και ας είναι λαθεμένη κίνηση. Το αντίδωρο ευλογείται από το πρωί, από την ώρα της Προθέσεως δια της ευχής "Ο Θεός, ο Θεός ημών, ο του ουράνιον άρτον...".  Ο άρτος της προσφοράς, από τον οποίο απεκόπει ο Αμνός, μετέχει της ευλογίας και του αγιασμού και δε χρειάζεται "εκ νέου" ευλογία! Η συνηθισμένη στα μάτια μας κίνηση του ιερέα-λειτουργού μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, επικράτησε ως συνήθεια και παραλληλισμό με τον άρτο προς τιμήν της Κυρίας Θεοτόκου, που υψωνόταν την ώρα αυτή! Επομένως, δε χρειάζεται να επαναλαμβάνεται η ως άνω κίνηση, που εκ του αποτελέσματος εκφράζει άγνοια και ασυνέπεια με την εκκλησιαστική μας Παράδοση(και πολύ περισσότερο η εκ νέου ευλογία). Προσοχή όμως, και κατά τη διάρκεια της λήψης του αντιδώρου! Με σεβασμό, πειθαρχία, και κυρίως με τιμή στο "αντίδωρο". Ει δυνατόν, μικρά κομμάτια ώστε να κατασθίονται αυτόματα και μονόπρακτα (εδώ την ευθύνη έχει ο διακονών νεωκόρος εντός του ιερού Βήματος),και προσοχή στα ψυχία που κατακλείονται σε όλο τον περίβολο χώρο του ιερού Ναού, εντός και εκτός αυτού. Ο Γέρων Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός μάς έλεγε ότι η ευσέβεια διακρίνεται στα καθημερινά, εκεί φαίνεται η διαφορά και η ποιότητα της αγάπης μας!

 Δημήτριος Π. Λυκούδης

Αιτωλικός Απόηχος (Τεύχος 6 / Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2016)

(διαβάστε εδώ)

Ραδιοφωνική εκπομπή στον σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος (26/02/2016)

 

Ο Δημήτριος Π. Λυκούδης, την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2016, 17:30 – 17:55, στην εκπομπή «Η Εκκλησία καθ΄ οδόν» του ραδιοφωνικού σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνομιλεί με τον δημοσιογράφο κ. Αντώνιο Γιαννακόπουλο με θέμα: «Οι νέοι και τα προβλήματα κατά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως». Καλή σας ακρόαση!

Που αναφέρεται η φράση «Δι΄ευχών» στην απόλυση των Ιερών ακολουθιών που κάμνει ο ιερέας;

Η φράση «Δι΄ ευχών των Αγίων Πατέρων ημών» στην απόλυση της ακολουθίας ή της Θείας Λειτουργίας αναφέρεται όχι στους Άγιους Πατέρες της Εκκλησίας μας, αλλά στους Μοναχούς που συμμετέχουν εκείνη τη στιγμή ενεργά στην ακολουθία, καθώς συντάχθηκε και αναφερόταν στην ιερά και σεβαστή Μοναχική αδελφότητα του Ορθόδοξου Μοναχισμού. Ο ιερέας, επιστρατεύει τις ευχές των παρισταμένων αγίων Πατέρων Μοναχών για να εκζητήσει το Μέγα Έλεος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Σήμερα, όταν χοροστατεί ή ιερουργεί Αρχιερέας, η απόλυση γίνεται αναλογικά με την παραπάνω εκζήτηση, δηλαδή, ο ιερέας που προΐσταται(πρεσβεία χειροτονίας), εύχεται «δι΄ευχών του αγίου Δεσπότου ημών» να επέλθει η χάρις και το θείον Έλεος! Στην ενοριακή ζωή, την ανάλογη θέση των Μοναχών καταλαμβάνουν σήμερα οι λαϊκοί πιστοί. Κάτι παρόμοιο συνηθίζουν και σήμερα οι Μοναχοί με την μονολόγιστη ευχή, λέγοντας «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, δι΄ευχών του γέροντος (τάδε…), ελέησόν με τον αμαρτωλόν» και αναφέρονται συνήθως στον γέροντα πνευματικό τους ή τον ηγούμενο της Ιεράς Μονής. Η δε τελευταία επίκληση με την προσθήκη «δι΄ευχών του γέροντος τάδε…»χρησιμοποιείται και από ευσεβείς λαϊκούς, πάντοτε όμως με την ευλογία του γέροντος πνευματικού!

Δημήτριος Π. Λυκούδης

Δραστηριότητα συλλόγου «ο Όσιος Δαβίδ ο εν Ευβοία»

Ο μη κερδοσκοπικός Σύλλογος συμπαράστασης αδελφών "Όσιος Δαβίδ ο εν Ευβοία¨, μετά από παράκληση και επιθυμία του ιερού Ναού Ευαγγελισμού Φάρου Αυλίδος να συνδράμουμε στη δημιουργία βιβλιοθήκης πνευματικού κυρίως περιεχομένου στο πνευματικό κέντρο του εν λόγω ιερού Ναού, συγκέντρωσε περίπου 200 (αρχικά) βιβλία , τα οποία και σύντομα θα παραδώσει στην ενορία. Κατά την ημέρα της προσφοράς, εντός ολίγων ημερών, θα ευχαριστήσουμε και όσους φορείς, πέρα από την αγάπη όλων εσάς και των λοιπών αδελφών μας, συνέβαλαν σε αυτή την φιλάδελφη δραστηριότητα. Θερμές ευχαριστίες σε προεδρείο, μέλη και φίλους του Συλλόγου μας!

"Πρόσχωμεν..."

Οι κάτωθι Λειτουργικές Απορίες αφιερώνονται στους φίλεργους ιερείς μας και στους καλούς συναδέλφους ιεροψάλτες, όχι με διάθεση και ύφος «διδασκαλικό», αλλά, όπως πάντα, με αυτοκριτική και αυτοθέλητη προσπάθεια εγκόλπωσης της γνώσης και του ορθού!
 

1.Κατά το «Πρόσχωμεν, τα άγια τοις αγίοις» υψούται μόνον ο αμνός ή ολόκληρο το δισκάριον με τις μερίδες;
 

2.Είναι σωστό, λίγο πριν την απαγγελία(εμμελώς απαγγέλεται) του αποστολικού αναγνώσματος, ο ιερέας λειτουργός να προσδίδει το βιβλίο του «Αποστόλου» εις τον ιεροψάλτην από της Ωραίας Πύλης και μετά την απαγγελία να το λαμβάνει και πάλι και να το αποθέτει επί της Αγίας Τραπέζης;
 

3.Κατά τη διάρκεια του Μυστηρίου του Βαπτίσματος, ο ιερέας φέρει πετραχήλι και φελώνιον ή ένα εκ των δύο;
 

Απαντήσεις:
 

1.Όταν ο ιερέας λέγει το «Πρόσχωμεν, τα άγια τοις αγίοις», υψώνει μόνον τον Αμνόν, ουχί το δισκάριον με τις μερίδες! Η Ύψωση αυτή, μας λέγουν οι άγιοι Πατέρες, συμβολίζει την ύψωση του Τιμίου Σώματος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού επί του Σταυρού, και ακολούθως, την Ταφήν και την Ανάστασην! Προσοχή! Μόνον τον Αμνόν!
 

2.Είναι νεωτερισμός που επικράτησε από αμάθεια, προκειμένου κάποιοι ιερείς, από σεβασμό πιθανότατα ορμώμενοι, να αποδώσουν μεγαλύτερο δέος στο αποστολικό ανάγνωσμα που πρόκειται να απαγγελθεί. Πρακτικώς, ιστορικώς και λειτουργικώς είναι λάθος και επομένως καλόν είναι να μην επαναλαμβάνεται. Εισέτι, είναι κανόνας παραδοσιακός των ιεροψαλτών να κατέρχονται συγκεκριμένες στιγμές από τα αναλόγιά τους και ουχί έτερες ή να στέλνουν βοηθούς!
 

3.Το είδαμε και αυτό! Βάπτιση εις το κέντρο των Αθηνών μόνο με πετραχήλι! Φελώνιον πρέπει και πετραχήλι μαζί! Ως προς τις δικαιολογίες ότι το φελώνιον «εμποδίζει» πρακτικώς, ας μιμηθούμε την ευλαβέστατη συνήθεια πολλών ιερέων που «δένουν» και μαζεύουν το φελώνιόν τους με παραμάνα, κατά τη διάρκεια της εμβαπτίσεως του βρέφους! Επίσης, προσοχή! Στην κατήχηση, στις ευχές δηλαδή της κατήχησης, επειδή δεν έχουμε ακολουθία αλλά αποτελούν μία προσθήκη στο Μυστήριο της Βαπτίσεως(ας μην ξεχνάμε ότι παλαιότερα η Βάπτιση τελούνταν μέσα στη Θεία Λειτουργία), ο ιερέας δεν άρχεται με το «Ευλογητός…» και επομένως, εις το πέρας των ευχών δεν κάμνει απόλυση! Όχι απόλυση διά «δι΄ευχών» λοιπόν στο τέλος των ευχών της κατήχησης!

Δημήτριος Π. Λυκούδης