Επιτρέπεται να ζητάμε από τον ιερέα να κοινωνήσει όσους έχουν χάσει τα "λογικά" τους;

   Είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα. Νομίζουν πολλοί ότι η Θεία Κοινωνία είναι το μαγικό φίλτρο που αυτομάτως σώζει και αγιάζει! Χρειάζεται περισσή προσοχή, διότι, ως μαρτυρεί η εμπειρία της Αγίας μας Εκκλησία, η Θεία Κοινωνία μπορεί να αποβεί «δηλητήριο», ναι, δηλητήριο σε όσους είναι απροετοίμαστοι και δη, σε όσους έχουν χάσει τα "λογικά" τους. Βέβαια, εάν γνωρίζουμε τον άνθρωπο για τον οποίο πρόκειται να ζητήσουμε να κοινωνήσει, πρέπει πρωτίστως, να γνωρίζουμε εάν έχει εξομολογηθεί πρόσφατα. Αυτό το "πρόσφατα" το συζητούμε με τον γέροντα-πνευματικό ή με τον ιερέα που θα έλθει να τον κοινωνήσει. Πλην όμως, ας γνωρίζουμε ότι δεν παράσχουμε βοήθεια στην ψυχή του πιστού, ο οποίος, ενώ δεν έχει "σώας τας φρένας" και γνωρίζουμε πως έχει χρόνια να εξομολογηθεί, παρά ταύτα, πιέζουμε τον ιερέα είτε σε νοσηλευτικό ίδρυμα είτε στην ενορία μας να τον κοινωνήσει. Προσοχή!
   Οι Πατέρες συμβουλεύουν ότι μεταξύ των δυο Μυστηρίων, Θείας Ευχαριστίας και Ιεράς Εξομολογήσεως, εάν πρέπει να επιλέξω ένα εκ των δυο, σαφέστατα πρέπει να επιλέξω την εξομολόγηση, καθώς η Θεία Κοινωνία από μόνη της δεν εξασφαλίζει σωτηρία. Βέβαια, ευχής ἐργον θα ήταν να κατανοεί ο πιστός και να προσέρχεται αυτοθελήτως και αυτοβούλως στο Άγιο Ποτήριο, ώστε να αναλάβει εκουσίως και την ευθύνη αυτής της πράξης του. Ας τονίσουμε και πάλι, δεν αναφερόμαστε παρά μόνο σε πιστό που έχει χάσει την αντιληπτική του και λογική ικανότητα και δεν εκφράζω γενίκευση του θέματος.

   Συνειδητά κοινωνώ των Αχράντων Μυστηρίων, συνειδητά και εκούσια και ασφαλώς με την κατάλληλη προετοιμασία. Διαφορετικά, προσθέτουμε "βάρος" στον άνθρωπο που πιέζουμε να κοινωνήσει και φέρουμε μεγίστη ευθύνη.

   Τέλος, θα αποτελούσε γραφική υπερβολή να τονίσω το αυτονόητο: πάντοτε και για κάθε πνευματικό ζήτημα συμβουλευόμαστε τον πνευματικό μας πατέρα και οδηγό.

Επιτρέπεται όταν νηστεύουμε να καταλύουμε υποκατάστατα εδέσματα;

 

   Έγινε πλέον της μόδας, συνήθεια, έξη! Κατά τη διάρκεια της Νηστείας, οι πιστοί, στην προσπάθειά τους να κάμνουν όσο λιγότερο ανώδυνη και ακούραστη την άσκησή τους, εφεύραν νηστήσιμα υποκατάστατα άλλων αρτήσιμων φαγητών, που, πλέον, ως υποκατάστατα μπορούν να τα καταλύσουν χωρίς να τους τύπτει η συνείδησή τους. Νηστήσιμο τυρί, νηστήσιμο γάλα, σόγια κ.ά. Και τότε, ερωτώ: ποιο το νόημα της Νηστείας και της άσκησης; Νηστεία, πέραν της λήψης ξηράς τροφής (ανάλογα βέβαια, με την ευλογία του πνευματικού και τις σωματικές - παθολογικές ιδιαιτερότητες ενός εκάστου), σημαίνει άσκηση, στέρηση. Να σου λείψει κάτι, να το στερηθείς, να το επιθυμήσεις και να αγωνίζεσαι να εγκρατευτείς, να συγκρατηθείς! Διαφορετικά, εάν κατά τη διάρκεια της Νηστείας τα έχουμε όλα, ένα είναι σίγουρο: όχι μόνο δε νηστεύουμε, αλλά λοιδορούμε τον εαυτό μας και τον Ουρανό. Βέβαια, σε αυτό έχει ευθύνη και μερίδα των πνευματικών, όσοι δίδουν ευλογία στους πιστούς να κατασθίουν αυτά τα υποκατάστατα. Επιτρεπτό είναι, ηθικό δεν είναι και πνευματικό. Σε διαφορετική περίπτωση που κάποιος συνεχίζει να κατασθίει υποκατάστατα κρέατος και γαλακτοκομικών σε περίοδο νηστείας, τότε, έχω την αίσθηση, καιρός είναι να βρει και έναν υποκατάστατο χριστό για  να λατρεύσει!

Δημήτριος Π. Λυκούδης

Δείτε εδώ την εκπομπή μας περί Νηστείας στην τηλεόραση του ΘΑΡΡΙ: https://www.youtube.com/watch?v=ieadpe_-SIw&list=PL8gqBw0byXHdV90j2esThb-K5Le_8Szgs&index=41

Αφού κοινωνήσουμε, ασπαζόμαστε το χέρι του Ιερέα ή τις ιερές εικόνες;

   Συνηθίζεται στις ημέρες μας και αυτό. Πλησιάζουν οι πιστοί το Άγιο Ποτήριο για να κοινωνήσουν των Αχράντων Μυστηρίων. Και ευθύς αμέσως μετά τη Θεία Μετάληψη, με μια απότομη κίνηση, σκύβουν και φιλούν το χέρι του ιερά-λειτουργού, θέτοντας σε κίνδυνο και τη Θεία Κοινωνία και τον ιερέα να χάσει την ισορροπία του. Και ακόμη περισσότερο, πολλοί απ᾿ όσους κοινώνησαν, πριν φύγουν από τον Ιερό Ναό - και ευχόμαστε να είναι τουλάχιστον μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας - σαν να πρόκειται για το πλέον φυσικό πράγμα στον κόσμο, προσέρχονται στα προσκυνητάρια του Ιερού Ναού και ασπάζονται με περισσή ευλάβεια τις άγιες εικόνες, μη αναλογιζόμενοι ότι πριν λίγο κοινώνησαν και έλαβαν μέσα στο αίμα τους Αυτόν τον Κύριο Ιησού Χριστό. Προσοχή, λοιπόν! Αφού κοινωνήσουμε, ποτέ μα ποτέ δεν ασπαζόμαστε το χέρι του ιερέα - λειτουργού, ουδέποτε. Λάβαμε εντός μας τον Κύριο Ιησού Χριστό. Μέλημά μας, τώρα, να διατηρήσουμε όσο μπορούμε καθαρότερα και με όλες τις αισθήσεις μας αυτή την αγαστή σκέψη: μάς αξίωσε ο Πανάγιος Θεός να καταστούμε κοινωνοί των Αχράντων Μυστηρίων! Δεν ασπαζόμαστε, λοιπόν, μετά τη Θεία Κοινωνία ούτε το χέρι του ιερέα ούτε τις ιερές εικόνες του Ναού. Μάλιστα δε, πολλοί ευσεβείς χριστιανοί, στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν όσο γίνεται περισσότερο αλώβητη και άσβεστη αυτή την ανάμνηση της Θείας Κοινωνίας, για τις αμέσως επόμενες ημέρες της Θείας Μεταλήψεως, προσέχουν με ευλογημένη εμβρίθεια όσα εξέρχονται από το στόμα τους, ακόμη και τις όποιες σταγόνες σιέλου, προκειμένου να μην καταπατηθούν ή εμπέσουν σε ακάθαρτα μέρη. Μετά τη Θεία Κοινωνία, ας μη λησμονούμε ποτέ: το αίμα μας είναι Αίμα Χριστού και το σώμα μας Σώμα Χριστού. Να μην αποτυπώνουμε, λοιπόν, το Αίμα του Χριστού, το οποίο προ ολίγου δεχθήκαμε, στο χέρι του Ιερέα ή, ακόμη χειρότερα, επί των ιερών εικόνων.

Δημήτριος Π. Λυκούδης

Επιτρέπεται να θυμιατίζουμε στα σπίτια μας το βράδυ;

   Από προλήψεις σε δεισιδαιμονίες και καλά διατηρείται η ανορθόδοξη πορεία και η προσπάθεια αποϊεροποίησης της Πίστεώς μας. Πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι είναι "χρουσουζιά" ή κακός οιωνός να θυμιατίζουμε μετά τις εσπερινές ώρες. Έχουν εσφαλμένα συνδέσει την προσφορά θυμιάματος με την κοίμηση ενός προσφιλούς μας προσώπου, κατά την ευλογημένη - παλαιές όμορφες συνήθειες - εκείνη τακτική να ξενυχτούν οι συγγενείς τον κεκοιμημένο στην οικεία του και ουχί απομονωμένο σ᾿ένα νεκρικό θάλαμο ενός "κρύου" νεκροτομείου. Φθάσαμε, δηλαδή, να θεωρούμε την ευλογία πρόκληση της μοίρας και ν᾿αναζητούμε πλείστες όσες δικαιολογίες στηριγμένες στην αμάθεια και αγνωσία μας προκειμένου να καλύψουμε την πνευματική μας ένδεια και αμορφωσιά. 
 Είναι ευλογημένη και ευσεβής συνήθεια να θυμιατίζουμε κάθε στιγμή, νύχτα και ημέρα στα σπίτια μας, στο γραφείο μας, στον προσωπικό μας χώρο. Το θυμίαμα που καίγεται προσελκύει την ευλογία του Ουρανού και καλλιεργεί τις πνευματικές δυνάμεις του ανθρώπου, καθώς κατέχει καίρια συμβολή στην όλη δημιουργία μιας κατανυκτικής ατμόσφαιρας, ουχί βεβαίως ρομαντικής, μέσω των εύοσμων αρωμάτων που αναδύονται από το καιόμενο θυμίαμα, αλλά μέσω της εν μετανοία πορευόμενης ψυχής να προσεγγίσει την Παναγία Τριάδα στην κατ᾿ οίκον Εκκλησία, δηλαδή, στο σπίτι σου και στο σπίτι μου. Είναι, λοιπόν, ευλογημένη συνήθεια να θυμιατίζουμε και μετά το εσπέρας και πάντοτε στα σπιτικά μας. Θυμηθείτε τα Μοναστήρια μας που νηχθημερόν θυμιατίζουν! 
 Ας παραδειγματιστούμε από τις λατρευτικές εκδηλώσεις όσων Ιερών Ναών στον κόσμο αγρυπνούν και προσεύχονται. Μην απεμπολείτε στη λησμοσύνη όλα εκείνα τα παραδείγματα των πατέρων και μητέρων μας που μεγάλωσαν σε άκρως χριστιανικά σπίτια και κληροδότησαν σ᾿ εμάς όσες ιερές και ευσεβείς συνήθειες. Ευλογημένο θυμίαμα! Ευσεβείς πατέρες! Αγαπημένες συνήθειες των παιδικών μας χρόνων!

Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημητρίου Π. Λυκούδη "Λειτουργικά Ζητήματα", τόμος Α' (Αθήνα 2017), που κυκλοφορεί σε όλα τα χριστιανικά βιβλιοπωλεία και από τις Εκδόσεις ΕΠΙΡΡΩΣΗ, ΕΔΩ!

Ποιος ο ορισμός της ακηδίας; Ποια είναι η αντιμετώπισή της;

   Ακηδία στην πνευματική ορολογία σημαίνει οκνηρία, τεμπελιά, απροθυμία. Τόσο στους Μοναχούς όσο και στους λαϊκούς - αγάμους και εγγάμους - η ακηδία επιφέρει την οκνηρή και βαριεστημένη διάθεση και κουράζει τον άνθρωπο ψυχοσωματικά. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας συνιστούν την οριοθέτηση και οργάνωση της πνευματικής μας ζωής ως όπλο και αντίδοτο της ακηδίας. Πνευματική ζωή, άλλωστε, δεν υφίσταται άνευ πνευματικού και "ζυγισμένου" προγράμματος. Δεν έχει σημασία τόσο η ποσότητα και διάρκεια των ενασχολήσεών μας μέσα στο πνευματικό πρόγραμμα (αυτό άλλωστε, προϊόντος του χρόνου και όσο αυξάνεται η ζέση της καρδίας καλύπτεται καί ποσοτικά καί ποιοτικά), όσο η ακριβής, η σχεδόν αδέκαστη και ευλαβική προσήλωσή μας στην τήρηση του αυτού προγράμματος. Έτσι, κάτι που σήμερα φαίνεται δύσκολο, κάτι που με κουράζει υπερβολικά και με κάνει ν᾿ απομακρύνομαι από αυτό, ένα είναι σίγουρο: αύριο θα είναι δυσκολότερο και μεθαύριο ακόμη πιο δύσκολο. Πρόγραμμα στην πνευματική ζωή, λοιπόν, πρόγραμμα απαράβατο και η ακηδία θα χάσει την ισορροπία της, θα απωλέσει τον πονηρό και βαριεστημένο φορτιστή της που δεν είναι άλλος από την ακαταστασία, την αναβολή  και τελική απουσία του πνευματικού μας προγράμματος.

Επιτρέπεται να εορτάζουν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί την εορτή της Μητέρας, του Πατέρα, του Παιδιού κ.ά.;

   Δεν αρμόζει στο Σώμα της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας να ενοχοποιεί και να ποινικοποιεί κάθε εκδήλωση και εορτή, κάθε δράση και αφορμή για αληθινή χαρά και ουσιαστική ευφροσύνη. Πλην όμως, για ποια ουσιαστική και αληθινή εορτή ομιλούμε; 
 Κάθε ορθόδοξος χριστιανός εορτάζει λειτουργικά και μυστηριακά εντός της Αγίας μας Εκκλησίας. Πότε; Σε κάθε Θεία Λειτουργία, εκεί όπου, σε κάθε Θεία Λειτουργία, τιμούμε και εορτάζουμε με ανείπωτη τιμή και σεβασμό τον αληθινό Πατέρα και την Κυρία Θεοτόκο, ως την αληθινή μας Μητέρα. Παράλληλα δε, εντός της Αγίας μας Εκκλησίας, είναι αλήθεια, τιμάται και αποδίδεται μετά της προσηκούσης τιμής και ο σεβασμός προς τους κατά σάρκα γονείς μας, προς τα παιδιά μας,  ουχί μόνον ακολουθώντας και εκφράζοντας την ορθόδοξη πνευματικότητα ως βίωμα, αλλά, ταυτόχρονα,  καλλιεργώντας την κοινοτική λειτουργική συνοχή "εν Χριστώ" και διά Χριστόν μέσα στη Θεία Λειτουργία. Επομένως, έχουμε εορτές να ευφρανθούμε αληθινά και ν᾿ αποδώσουμε τιμή και σεβασμό. 
 Ας εορτάσουμε αυτές, δεν έχουμε ανάγκη από άλλες. Διότι, σε μία τέτοια περίπτωση, αναρωτιέμαι, γιατί να μην εφεύρουμε και την εορτή της μητέρας Γης, του Συμπαντικού Θεού των όλων, του αγάμου, του εγγάμου, του πεπλανημένου, του αδικημένου, του ξενιτεμένου και του κάθε ερωτευμένου; Έχουμε εορτές και δη, αληθινές, χριστοκεντρικές, λειτουργημένες! Αν έχουμε και αληθινή διάθεση να τις εορτάσουμε εκκλησιοκεντρικά και ανθρώπινα, ναι, να προστρέξουμε στην κυριακάτικη Θεία Λειτουργία. Αφήσαμε τις Εορτές των εορτών και κοιτάμε να εορτάσουμε με όσα σκηνοθετημένα σκουπίδια μάς πλασάρουν καθημερινά τα ΜΜΕ από τις καλένδες της Δύσεως. Προσοχή, λοιπόν!

Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημητρίου Π. Λυκούδη με τίτλο "Λειτουργικά Ζητήματα", τόμος Α', που κυκλοφορεί σε όλα τα χριστιανικά βιβλιοπωλεία, καθώς και από τις Εκδόσεις ΕΠΙΡΡΩΣΗ, ΕΔΩ!

Επιτρέπεται να δίνουμε ρουχισμό και άλλα προσωπικά αντικείμενα στον ιερέα για να τα "διαβάσει" και να τα τοποθετήσει κάτω από την Αγία Τράπεζα για ευλογία;

  

   Φθάσαμε και σε αυτό το σημείο. Μία επιδερμική, ταχυδακτυλουργική επαφή και σχέση με την όλη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Ρουχισμός, προσωπικά είδη, κατασάρκια και άλλα πολλά αποτελούν την πλάνη και μωρή ψευδαίσθηση μερίδος των πιστών, οι οποίοι προστρέχουν να "εξασφαλίσουν" και, τρόπον τινά, να εκβιάσουν τη Θεία Χάρη με τακτικές δεισιδαιμονικές, αμαθείς και αλειτούργητες! Όσα ρούχα και να βάλουμε κάτω της Αγίας Τραπέζης, όσα κατασάρκια και αν "ευλογηθούν" στο Ιερό Βήμα, εάν απέχουμε της μετοχής της μυστηριακής εκκλησιαστικής ζωής, ένα είναι σίγουρο: όχι μόνο δεν παρέχουν βοήθεια και ευλογία, αλλά, στον αντίποδα, επιφέρουν τη λοιδορία του ανθρωπίνου προσώπου και τον παμμίαρο γέλωτα των δαιμόνων. Βέβαια, κρίνεται αναγκαίο στο σημείο αυτό, να τονίσουμε ότι ευθύνη στα παραπάνω έχουν και όσοι ιερείς αποδέχονται αυτή την αψυχολόγητη και αποϊεροποιημένη κίνηση και επιθυμία των πιστών. Η Θεία Χάρη δεν ενοικεί στο ρουχισμό νεκρών πνευματικά ανθρώπων, πολύ δε περισσότερο, δεν παρέχεται "μαγικά", αλλά μυσταγωγικά, πνευματικά, λειτουργικά. Ας σταματήσουμε λοιπόν να ζητούμε να πιούμε "Αγία ζέση" και να βάζουμε - άκουσον άκουσον! - ακόμη και κατασάρκια ρούχα κάτω από τον Τάφο του Χριστού μας. Εμπαίζουμε καί Θεό καί άνθρωπο!

Γιατί η Αγία μας Εκκλησία αρνείται να γίνουν ανάδοχοι όσοι τέλεσαν Πολιτικό γάμο;

   Η Αγία μας Εκκλησία δεν τιμωρεί, αλλά νουθετεί, παιδαγωγεί, συμβουλεύει, ορθοτομεί. Όστις εξ υμών τελεί Πολιτικό γάμο, είναι ξεκάθαρο, ο ίδιος εκουσίως και αυτοθελήτως θέτει τον εαυτό του "εκτός" του Σώματος της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας μας. Πλην όμως, κάθε ελευθερία επιφέρει και το τίμημα, καί την ευθύνη της. Όστις επιλέγει, αναφορικά με το ζήτημα του γάμου, να απέχει του Σώματος της Εκκλησίας και "τοποθετεί" τον εαυτό του "εκτός" του Χριστεπωνύμου πληρώματος, ο ίδιος είναι οξύμωρον να "απαιτεί" και να διεκδικεί να συμπεριφέρεται ως μέλος της Εκκλησίας σε άλλα ζητήματα, ως αυτό του αναδόχου δηλαδή στο Μυστήριο του Βαπτίσματος. Τα Μυστήρια της Αγίας μας Εκκλησίας δεν είναι προϋποθέσεις και αφορμές άσκησης διαπροσωπικών και διπλωματικών σχέσεων. Επομένως, πολύ ορθά πράττει η Αγία μας Εκκλησίας και δεν επιτρέπει να γίνει κάποιος ανάδοχος που έχει τελέσει πριν Πολιτικό γάμο, διότι, πρωτίστως, η Εκκλησία σέβεται την ελευθερία του και την "αποστασία" του που ο ίδιος αποφάσισε και δημιούργησε με την τέλεση του Πολιτικού γάμου. Στον αντίποδα, η Ορθόδοξος Εκκλησία επιτρέπει την τέλεση του Μυστηρίου του Βαπτίσματος στα παιδιά όσων ετέλεσαν Πολιτικό γάμο, καθώς, γίνεται αβίαστα κατανοητό, τα παιδιά αυτά δε φέρουν ευθύνη για τις πράξεις των γονέων τους.

Ποιοι ήταν παρόντες την ώρα της Αποκαθήλωσης του Χριστού;

   Ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας (σήμερα θεωρείτο ως πόλη του η Ραμλέχ, τρία χιλιόμετρα νοτίως της Λύδδας), ένας εκ των μελών του Συνεδρίου, επήγε προς την αγορά για να αγοράσει κειρίας, ταινίες δηλαδή για να προσδέσουν τα χέρια και τα πόδια, οθόνια , πλατείς δηλαδή επίδεσμοι για να περιτυλίξουν το Σώμα (σινδόνα ως λέγει ο Μάρκος) και σουδάριον, με το οποίον ετύλιγαν το πρόσωπο, πριν κατέλθει το Σώμα στον τάφο.

   Ο Νικόδημος, μέλος και αυτός του Συνεδρίου, νομικός και μέλος ταυτόχρονα των Φαρισαίων. Παρά ταύτα, και αυτός όπως ο Ιωσήφ, αγόρασαν τα ακριβότερα και πλέον πολύτιμα είδη και αρώματα για τον Χριστό. Ο Ιωσήφ, βοηθούμενος από τον Νικόδημο και κάποιες ευλαβείς γυναίκες, ανήλθε στον Τίμιο Σταυρό με τη βοήθεια μιάς κλίμακας, αφήρεσε τα καρφιά (ένα ή δύο εξ αυτών βρίσκονται σήμερα στην Ιερά Μονή του Φιλοθέου στο Άγιον Όρος), ενώ οι άλλοι αφερούσαν τα καρφιά από τα Άχραντα πόδια του Κυρίου. Άπλωσαν το σινδόνι και ενετύλιξαν τον Κύριο, αφήρεσαν το ακάνθινο στεφάνι και έπλυναν με χλιαρό νερό τας πληγάς του Χριστού. Έλουσαν όλο το Σώμα, για να αφαιρέσουν τα ίχνη των ιδρωτών, την κόνιν και όλα τα στίγματα και τα εμπτύσματα της ταλαιπωρίας. Έλουσαν το Πρόσωπο, στο οποίο τα μαλλιά είχαν κολλήσει από το θρομβωθέν Αίμα και έκλεισαν τα μάτια του Κυρίου (Γεν. μστ' 4). Έκλεισαν το ημιάνοικτον Πανάγιον Στόμα του Θεανθρώπου Ιησού και άλειψαν με πολυτιμότατο μύρο όλο το Πανάγιο Σώμα (μίγμα σμύρνας και αλόης ωσάν λίτρας εκατόν). Ενετύλιξαν το Τίμιο Σώμα με τας πολυτίμους λευκάς συνδόνας. Οι υπηρέτες του Ιωσήφ βοηθούσαν. Πιθανότατα, ο Ιωσήφ χρησιμοποίησε ένα ειδικό φέρετρον της εποχής (Λουκ. ζ'14), και απο κοινού με τον Νικόδημο, βαστάζοντες το Πανάγιο Σώμα, οδηγούσδαν Αυτό επί του Τάφου, ενώ οι γυναίκες ακολουθούσαν κλαίγοντας.

Γιατί ήταν άνομον και παράνομον το Συνέδριο που κατεδίκασε τον Κύριο Ιησού Χριστό;

   Επί των ημερών του Ρωμαίου αυτοκράτορος Τιβερίου και του επάρχου της Ρώμης στην Ιουδαία Ποντίου Πιλάτου, Ο Ιησούς σύρεται από τον όχλο των άναρχων στρατιωτών εις τον αρχιερέα των Ιεροσολύμων Καϊάφα και εις τον πεθερόν του τελευταίου και πρώην αρχιερέα Άννα, ο οποίος ασκούσε μεγάλη και καταλυτική επιρροή εις τα λοιπά ιερατικά μέλη του Συνεδρίου. Αλλά για ποιο Συνέδριο ομιλούμε; Ποιο ήταν το Συνέδριο το οποίο κλήθηκε να αποδώσει δικαιοσύνην και κρίσην εις τον Δίκαιον της Οικουμένης Κριτήν;

   Το Συνέδριο αποτελούσε την εποχή εκείνη την ύψιστη εθνικοθρησκευτική αρχή για τον υπόδουλον Ισραηλιτικόν λαόν, ένα είδος ¨Κυβερνητικής αρχής¨ με διοικητικήν και λίαν αυξημένην δικαστικήν εξουσίαν, πάντοτε βέβαια, υπό την προστασίαν και απόλυτην επιρροήν της Ρωμαϊκής αρχής και εξουσίας. Αποτελείτο από 70 ή 71 άτομα και προήδρευε ο εκάστοτε αρχιερέας, μετά της λοιπής ιερατικής ¨αριστοκρατίας¨ και άλλων επισήμων λαϊκών μελών. Ονομάζεται ωσαύτως και ¨Πρεσβυτέριον¨, και ¨γερουσία¨ και ¨βουλή¨, ένεκα των ¨βουλευτών¨ που το συγκροτούσαν ή και ¨ Συνέδριο κριτών¨.

    Παράνομοι οι Σύνεδροι, παράνομον το Συνέδριον, παράνομη και παράτυπη η συνεδρίαση, διότι έλαβε χώραν παραμονή της μεγάλης εορτής του Πάσχα, γεγονός που απαγορευόταν αυστηρά από τον Μωσαϊκό Νόμο. Παράτυπη, διότι κατά τη διάρκεια της δίκης δεν παρέστησαν ούτε δύο μάρτυρες ως συνηθιζόταν και προβλεπόταν εκ του τυπικού. Παράτυπη και παράνομη η συνεδρίαση διότι προηγήθηκε η αντικανονική νυκτερινή εξέταση των ψευδομαρτύρων υπό του Καϊάφα. Παράνομη η συνεδρίαση διότι εσφαλμένα το Συνέδριον απεφάνθη υπέρ της θανατικής καταδίκης του Ιησού την πρώτη ημέρα της συγκροτήσεώς του, και δη της πρώτης συνεδρίας του, απόφαση που νόμιμον ήταν να ληφθεί το πρωί της επομένης ημέρας και μάλιστα κατά τη διάρκεια νέας συνεδρίασης. «Είπατε παράνομοι, τι ηκούσατε παρά του Σωτήρος ημών; Ου νόμον εξέθετο και των προφητών τα διδάγματα; Πώς ουν ελογίσασθε Πιλάτω παραδούναι τον εκ Θεού Θεόν Λόγον;». Παράνομη η συνεδρίαση διότι εκλήθησαν οι δούλοι να κρίνουν τον Δεσπότην και Κύριον, εκλήθη το κτιστό να αποδώσει κρίσην εις τον Άκτιστον και Κτίστην!

Ποιος ήταν ο δούλος και κακός υπηρέτης που ετόλμησε να καταφέρει ράπισμα στον Χριστό;

   Ένας μιαρός δούλος και κακός υπηρέτης ετόλμησε να καταφέρει θρασύτατον ράπισμα επί της γλυκυτάτης παρειάς του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αυτός ο δούλος που ετόλμησε να χαστουκίσει τον Κύριο Ιησού Χριστό στην αυλή του Αρχιερέα, κατά τον Ιερό Χρυσόστομο, ήταν ο Μάλχος, αυτός που ολίγον πριν το ράπισμα, ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς εθεράπευσε το αυτί του στον κήπο της Γεθσημανή. Κατ᾿ άλλους Πατέρες, ο δούλος αυτός ήταν ο γέρων αμαρτωλός, ο από χρόνια παράλυτος, τον οποίον ο Χριστός μας εθεράπευσε στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά και του είπε "ίδε υγιής γέγονας, μηκέτι αμάρτανε"(Ιωάν. ε', 14). Οι αγνώμονες άνθρωποι, ακόμη και σήμερα, ίσως περισσότερο σήμερα απο ποτέ άλλοτε, ραπίζουμε και σταυρώνουμε τον Κύριο της Δόξης! Καλή μετάνοια σε όλους μας!

Επιτρέπεται να χρησιμοποιούμε χαρτί ή πανί ή μανδήλι για να λαμβάνουμε το αντίδωρο;

   Συνηθίζεται τελευταία και αυτό. Πολλοί χριτιανοί, στο πέρας της Θείας Λειτουργίας, προσέρχονται να λάβουν αντίδωρο από το χέρι του  Αρχιερέα/ιερέα λειτουργού (ΜΟΝΟΝ ΑΠΟ ΤΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΡΕΑ/ΙΕΡΕΑ ΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΑΝΤΙΔΩΡΟ, ΠΟΤΕ ΜΟΝΟΙ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΝΕΡΙ). Το ορθόν είναι να σταυρώνουμε τα χέρια με προσοχή, να κατασθίουμε όλο το αντίδωρο και όχι σιγά σιγά να δαγκώνουμε αυτό ωσάν μέρος του όλου κομματιού (εδώ ταιριάζει αυτό που λέγω πάντοτε: μικρά κομμάτια το αντίδωρο να κόπτεται, μικρά, ως κάμνουν στις Ιερές Μονές). Μετά, ρουφάμε, τρόπον τινά, την παλάμη μας για να συγκεντρώσουμε εντός της στοματικής μας κοιλότητας κάθε ψυχίον του αντιδώρου. Δεν είναι όμορφη συνήθεια να κρατάμε χαρτομάνδηλο για να πάρουμε αντίδωρο γιατί, μετά, ο κανόνας άλλωστε είναι αυτός, το αυτό χαρτομάνδγηλο έχει την απώτερη κατάληξή του στα σκουπίδια! Μόνο όταν πρόκειται να λάβουμε αντίδωρο για κάποιον ηλικιωμένο που αδυνατεί να εκκλησιαστεί ή, κάποιες φορές, εάν λαμβάνουμε αντίδωρο για να έχουμε κατά τη διάρκεια της εβδομάδος, μόνο τότε και καταχρηστικά μπορούμε να χρησιμοποιούμε κάποιο μανδήλι ή πανί ή χαρτομάνδηλο, έχοντες βέβαια, πάντοτε αυξημένη την προσοχή μας για την κατάληξή αυτού του χαρτιού. Να σταματήσει άμεσα αυτή η ανίερη συνήθεια να λαμβάνουμε 3-4 κομμάτια αντίδωρο, να δαγκώνουμε, να χαιρετίζουμε, να γελάμε εξερχόμενοι του Ιερού Ναού και, αλλοίμονο, όλα τα ψυχία, πολλές δε φορές κομμάτια αντιδώρου ολόκληρα να ποδοπατούνται ένεκα της προσωπικής μας "ευσέβειας" και απροσεξίας. Προσοχή παρακαλώ! Ένα κομμάτι αντίδωρο, ένα! Δεν είναι για χόρταση!

Είναι σωστό να μην προσερχόμαστε στον Ιερό Ναό για εκκλησιασμό επειδή έχουμε πένθος;

Ποιος από εμάς δεν έχει περάσει και δεν θα περάσει από αυτή την κατάσταση της κοίμησης ενός προσφιλούς ή μη προσώπου; Και όμως! Άκουσον άκουσον! Εκείνη την κρίσιμη στιγμή, εκείνη την ώρα που χρειάζεσαι και χρειάζομαι όσο τίποτα περισσότερο την αρρωγή και συμπαράσταση της Εκκλησίας, εκείνη την κρίσιμη στιγμή κυριαρχεί η πρόληψη, η δεισιδαιμονία, η άγνοια, η φαυλότητα και μας κρατούν μακριά! Μα τότε, αν δεν προσέλθεις εκείνη την κρίσιμη στιγμή στον Ιερό Ναό για να προσευχηθείς για τον άνθρωπό σου, αλήθεια, πότε θα το κάνεις; Όσοι , λοιπόν, από εμάς, πρόσφατα ή παλαιότερα, έχουμε γευθεί την πένθιμη κατάσταση, όχι μόνο μένουμε μακριά από τον Ιερό Ναό (δήθεν κάποιες η,έρες, ακόμη και 40), αλλά άμεσα σπεύδουμε, ει δυνατόν καθημερινά στους Ιερούς Ναούς και, με μνημόσυνα, τρισάγια, προσευχή, ελεημοσύνες, προσπαθούμε ανθρωπίνως να βοηθήσουμε την πορεία της ψυχής του τεθνεώτος/ούσης και εμμέσως, μέσω της μνήμης θανάτου, να βοηθήσουμε και την πορεία της δικής μας ψυχής. Με άλλα λόγια, έχεις πένθος σε περίοδο Τεσσαρακοστής, Μ. Εβδομάδας, Πεντηκοσταρίου ή άλλων ημερών; Γρήγορα στον Ιερό Ναό. Είναι ανάγκη ψυχής για όλους. Για τον κεκοιμημένο, για εσένα, για όλους μας.

Δείτε εδώ περισσότερες Λειτουργικές Απορίες:

http://dimitrislikoudis.blogspot.gr/search/label/%CE%9B%CE%95%CE%99%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%9A%CE%95%CE%A3%20%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%A1%CE%99%CE%95%CE%A3

Επιτρέπεται οι πιστοί ν᾿αγγίζουν τα άμφια του ιερέα-λειτουργού κατά την Μικρή ή Μεγάλη Είσοδο;

Έχει επικρατήσει από αμάθεια και άγνοια. Κατά την εξέλιξη της Μικράς Εισόδου (βγαίνει ο ιερέας με το Ευαγγέλιο) ή της Μεγάλης (που συμβολίζει την πορεία του Κυρίου μας στο Γολγοθά), οι πιστοί συνηθίζουν από αμάθεια, και δήθεν ευσέβεια, ν᾿ αγγίζουν το φελώνι ή γενικότερα τα άμφια του ιερέα λειτουργού διά της αφής, με το χέρι τους. Μία ανούσια ενέργεια και συνήθεια που επικρατεί και κατά την προσέλευσή μας στο Άγιο Ποτήριο, όταν πρόκειται να κοινωνήσουμε του Αχράντου Σώματος και Ζωοποιού Αίματος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Να σταματήσει ευθύς αμέσως. Δεν αγγίζουμε τον ιερέα σαν να επρόκειται να εξέλθει κάποια μυστική - κεκρυμμένη δύναμη από μέσα του. Μεγάλη προσοχή και κατά την προσέλευση στο Άγιο Ποτήριο. Ποτέ δεν ασπαζόμεθα το χέρι του ιερέα εκείνη τη στιγμή που κρατάει το Άγιο Ποτήριο. Βάζουμε μικρή μετάνοια, κάνουμε το σημείο του Σταυρού και κοινωνούμε αθόρυβα. Προσοχή. Ο Χριστός εν τω μέσω ημών!

(Σημ.: Η φωτογραφία τυχαία χρησιμοποιήθηκε από το διαδίκτυο).

Δείτε εδώ περισσότερες Λειτουργικές Απορίες:

http://dimitrislikoudis.blogspot.gr/search/label/%CE%9B%CE%95%CE%99%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%9A%CE%95%CE%A3%20%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%A1%CE%99%CE%95%CE%A3

"Περί ονειρασθέντος λαϊκού, εί συγχωρείται μεταλαμβάνειν"

    Εάν πρόκειται περί ονείρωξης, άνευ δηλαδή της συγκαταθέσως και συνεργασίας του ανθρώπου, η απάντηση είναι: σαφέστατα και μπορεί και, μάλιστα, επιβάλλεται να κοινωνήσει των Αχράντων Μυστηρίων, εάν, βέβαια, έχει προετοιμασθεί για αυτό. Και λέγοντας προετοιμασία, εννοούμε την Ιερά Εξομολόγηση, πρωτίστως, και κατά δεύτερον, επικουρικώς και την όποια νηστεία. Προσοχή! Φρίττει ο διάβολος όποιον προσέρχεται "κανονικώς" προς το Άγιον Ποτήριον και μεταχειρίζεται κάθε μέσο και τρόπο για να τον αποτρέψει. Εάν, λοιπόν, δεν έχουμε "ευθύνη" και συνεργασία καί εμείς στην ονείρωξη, σαφέστατα και μπορούμε απρόσκοπτα να κοινωνήσουμε των Αχράντων και Ζωοποιών Μυστηρίων. Πάντοτε όμως, κανένας κανόνας, κανένα σύγγραμμα, κανείς "διαβασμένος" δεν αντικαθιστά το πετραχήλι του πνευματικού μας. Η τελευταία κουβέντα ανήκει στον πνευματικό.

Πρβλ., Τιμοθέου Αλεξανδρείας, Διον. δ΄, Αθαν. προς Αμμούν κ.ά.

Επιτρέπεται να παντρεύονται οι κουνιάδοι μεταξύ τους;

     Η απάντηση είναι όχι! Η εν Τρούλλω ή Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος (αν ενθυμούμαι ορθά ο 52ος ή 54ος κανών) απαγορεύει την τέλεση του Μυστηρίου του Γάμου ανάμεσα σε κουνιάδους, στα αδέλφια δηλαδή ενός νυμφευμένου ζευγαριού. Αυτό που ίσχυε παλαιότερα στην επαρχία, δηλαδή η παραχώρηση αδείας να τελεστει το Μυστήριο φθάνει να γινόταν σε διαφορετικό Ναό και την ίδια ώρα με αυτόν του "νομίμου" ζευγαριού (για να διασκορπιστούν οι συγγενείς και να αποφευχθεί η πιθανή μεταξύ των σύγκρουση) συνέβαινε μόνον κατ᾿ Οικονομίαν. Αλλά, έως ποιό σημείο φθάνει πια αυτό το "κατ᾿ Οικονιομίαν;" Σήμερα, εάν ο οικείος Μητροπολίτης παραχωρήσει ευλογία και άδεια, τότε μόνο  μπορεί να τελεστεί το Μυστήριο ανάμεσα σε κουνιάδους. Μόνο τότε και ποτέ άλλοτε.

Γιατί οι Άγιοι Πατέρες χαρακτηρίζουν τον διάβολο "μυρμηγκολέων;"

     Οι Άγιοι Πατέρες, μεταξύ άλλων, χαρακτηρίζουν τον διάβολο ως "μυρμηγκολέων". Γιατί όμως; Ο διάβολος, αρχικά, όταν ως προσβολή , ως πονηρός και βλάσφημος ή κακόβουλος λογισμός επιτίθεται, επειδή είναι στην αρχική επίθεσή του (προσβολή), ομοιάζει ωσάν μυρμήγκι. Τότε, λέγουν οι Πατέρες, πρέπει να τον σκοτώσουμε. Τότε είναι εύκολο, να τον νικήσουμε με εύκολο τρόπο ωσάν να νικάμε ένα αδύναμο μυρμήγκι, δηλαδή, να διώξουμε και να απομακρύνουμε τον λογισμό. Στον αντίποδα, εάν εισέλθουμε σε διαλογική μορφή "συνεργασίας" με τον λογισμό, τουτέστιν τον διάβολο, αυτομάτως ενεργοποιείται η φαντασία, ο νους του ανθρώπου "αγκαλιάζει" τον λογισμό-προσβολή, επιτυγχάνεται η συγκατάθεση από πλευράς του ανθρώπου που αυτοθέλητα και εκούσια συγκαταβαίνει και, ακολούθως, ο πονηρός λογισμός "συνεργάζεται" πλέον με τον άνθρωπο, κατέρχεται εις την καρδίαν του ανθρώπου και εκεί έχουμε την αμαρτία ως διά-πραξη. Η δε συνήθεια αυτής της ιδίας αμαρτίας οδηγεί εις το έθος, δηλαδή στη συνήθεια. Όταν ο λογισμός κατέρχεται στην καρδία του ανθρώπου, ήδη, ο διάβολος που αρχικά είχε έλθει ως μυρμήγκι, πλέον έχει μεταμορφωθεί σε λέοντα και είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Ασφαλώς, τονίζουμε πάντοτε το μυστήριο της Μετανοίας και Εξομολογήσεως και, εισέτι, ας τονίσουμε ότι ως "πονηρό" λογισμό θεωρούν οι Πατέρες ουχί μόνον τα ηθικά θέματα , αλλά κάθε ζήτημα που μας κάμνει να ντρεπόμεθα ενώπιον του Θεού και των ανθρώπων. Χρέος μας, λοιπόν, να αντιμετωπίζουμε κάθε πονηρό λογισμό στην αρχή, στη φάση της προσβολής και ουχί στο τέλος, αφού πρώτα έχει προηγηθεί η συγκατάθεσή μας και ο διάβολος-μυρμήγκι έχει μεταμορφωθεί τη συνεπικουρία μας σε διάβολο-λέοντα.

Δείτε εδώ και άλλες Λειτουργικές - Νομοκανονικές απορίες:

http://dimitrislikoudis.blogspot.gr/search/label/%CE%9B%CE%95%CE%99%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%9A%CE%95%CE%A3%20%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%A1%CE%99%CE%95%CE%A3

Επιτρέπεται να κυρύττουν οι λαϊκοί θεολόγοι;

     Οι λαϊκοί επιτρέπεται να κηρύττουν. Ασφαλώς, κρίνεται απαραίτητο να τυγχάνουν προσοντούχοι θεολόγοι, καθώς πρέπει να γνωρίζουν όσα διδάσκουν εμβριθώς και σαφέστατα, εάν δεν αποτελεί την πρώτη και πλέον βαρύνουσα προϋπόθεση, να βιώνουν όσα διδάσκουν και να συμβαδίζει, τρόπον τινά, η θεωρία μετά της πράξεως (αν και έχουμε πολλά παραδείγματα λαϊκών ιεροκηρύκων που δεν ήσαν προσοντούχοι  και, όμως, ανέπαυσαν χιλιάδες ψυχές με την ορθοπραξία τους). Παράλληλα, οι λαϊκοί θεολόγοι, καλόν είναι, να κηρύττουν "ετερόκλητοι" και ουχί αυτόκλητοι, γεγονός που, πολλές φορές, όχι βέβαια όλες, ενκρύπτει εγωϊσμό και φιλαυτία! Κυρίως όμως, το τονίζω, απαραίτητη και επιβαλλόμενη εσαεί προϋπόθεση για να κηρύξει ορθόδοξα ένας θεολόγος είτε σε ένα πνευματικό κέντρο ή κάποιον Σύλλογο είτε εντός του Ιερού Ναού, επιβαλλόμενη λέγω προϋπόθεση είναι η "ευλογία" του οικείου μητροπολίτου, στον οποίο ανήκει και περιέρχεται η δικαιοδοσία του χώρου όπου πρόκειται να ομιλήσει ο ιεροκήρυκας. Ακόμη δε, και εάν ο Μητροπολίτης, ένεκα ευτελών δικαιολογιών και αφορμών ή προσωπικών λόγων δεν παράσχει την "ευλογία" στον λαϊκό θεολόγο, τότε ο τελευταίος  πρέπει να κάμνει υπακοή και να μην κηρύξει, ακόμη και αν είναι εξόφθαλμο ότι είναι εμβόλιμη και υποκινούμενη η απόφαση του μητροπολίτου. Ακόμη και τότε δηλαδή, η υπακοή στην άρνηση του Μητροπολίτου να παράσχει την ευλογία του, θα δώσει το θαύμα και ενώ ο ιεροκήρυξ δεν θα ομιλήσει, ο Θεός, ένεκα αυτής της ταπείνωσης του ιεροκήρυκος-λαϊκού θεολόγου, θα μεταμορφώσει "πνευματικώ τω τρόπω" το χριστεπώνυμο πλήρωμα και θα "ακουστούν" όσα είναι να ακουστούν.

     Λέγω και έλεγα πάντοτε: Ο λαϊκός θεολόγος κάμνει μεγαλύτερο αγώνα πνευματικό μετά το κήρυγμα, όχι πριν. Μετά θέλει περισσή πνευματική φροντίδα για να κρατήσει στο χώμα κοντά το πρόσωπο και την ταπείνωσή του. Εάν ζει τον Νυμφίο Χριστό καθημερινά αυτό χρειάζεται. Και πάντοτε να θυμόμαστε ότι δεν είμεθα "ιατροί" και "διδάσκαλοι", αλλά συναμαρτωλοί και ίσως, εκ του αποτελέσματος της καθημερινότητας που βιώνουμε, εμείς έχουμε περισσότερη ανάγκη ιατρού παρά εκείνοι που ακούουν εμάς να κηρύττουμεν. Όσον δε αφορά το ορθόδοξο φρόνημα του κηρύγματος, καθώς , ως γνωστόν, τόσα ακούγονται από πολλούς καί ιερείς, καί λαϊκούς θεολόγους, η εμπειρία, το βίωμα, ο χρόνος, οι πολλές ώρες προσευχής, η θυσιαστική διακονία στη μέθεξη της Αγάπης Εκείνου, όλα αυτά θα μας διδάξουν ορθοπραξία και ορθοτομία συνάμα και ταυτόχρονα!

Για περισσότερες Λειτουργικές-Νομοκανονικές Απορίες βλέπε εδώ:
http://dimitrislikoudis.blogspot.gr/search/label/%CE%9B%CE%95%CE%99%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%9A%CE%95%CE%A3%20%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%A1%CE%99%CE%95%CE%A3

Επιτρέπεται κατά το Μυστήριο του Αγίου Βαπτίσματος, να γίνεται ανάδοχος κάποιο μικρό παιδί ή ανήλικος;

     Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: όχι και πάλι όχι! Το Μυστήριο του Ιερού Βαπτίσματος δεν είναι μέρος και δρώμενο ψυχαγωγίας ούτε μέσο κοινωνικής και εθιμοτυπικής προβολής. Ο ανάδοχος καλείται να είναι ¨εγγυητής¨, να δύναται να προσδώσει και να εμφυσήσει στο βρέφος τον σεβασμό, την αγάπη και την ορθή έκφραση της ορθόδοξης Πίστης. Συνήθως οι ανήλικοι, ακόμη περισσότερο τα μικρά παιδιά, δεν πρέπει ούτε να συμμετέχουν ως συν-ανάδοχοι ούτε να αποτελούν τους κυρίους αναδόχους του βρέφους, συνήθεια που κατά κόρον παρουσιάζεται τελευταία και εμπαίζει την ιερότητα του ιερού Μυστηρίου και τον ίδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό. «Αυτός γαρ αυτού εγγυητής εις Χριστόν, ώστε τηρείν τα της πίστεως και χριστιανικώς ζην και το όνομα δε δηλοί. Ανάδοχος γαρ, εις εαυτόν οίον αναδεχόμενος»[1]. Όχι ανάδοχοι λοιπόν τα παιδιά παρά οι ενήλικες. Τώρα, κατά πόσον πολλοί ανάδοχοι ενήλικες φαντάζουν οι πλέον ακατάλληλοι σε σχέση με τα ανήλικα παιδιά, άλλη κουβέντα αυτό. Ας κρατάμε τους εκκλησιαστικούς τύπους που περιέχουν ουσία και περιεχόμενο διότι «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε».

Παραπομπές:
1.Αγίου Συμεών Θεσσαλονίκης, Περί Μυστηρίων, 61. PG 155, 213. Για την αναγκαιότητα κατηχήσεως του αναδόχου στην πρώτη Εκκλησία και την προετοιμασία του βλ., σχ., Αγίου Διονυσίου, Εκκλησιαστική Ιεραρχία, 2,5. PG 3, 396 και 7,10. PG 3, 584 και 2,7. PG 3,396, Don R. Connoly, Texts and Studies VIII, Cambriege, 1909, Αγίου Συμεών Θεσ/νίκης, Περί Μυστηρίων, 62. PG 155, 220-221, Homeleis Catechetiques de Theodore de Mopsueste, Studi et Testi No. 145, Vatican 1949, Tonneau.

Επιτρέπεται να εισέρχονται οι λαϊκοί (άνδρες) εντός του Ιερού Βήματος;

  

  

     Η απάντηση είναι πως δεν επιτρέπεται. Όπως και στις γυναίκες, έτσι και στους άνδρες, δεν είναι επιτρεπτό να εισέρχονται εντός του ιερού βήματος. Σε αυτό εισέρχονται μόνον οι ιερείς και οι διάκονοι, καθώς και ο επίσκοπος. Οι ιεροψάλτες εισέρχονται μόνον εις το διακονικόν για να ενδυθούν το εξώρασο και επιστρέφουν πάλιν στο ανάλογιον, αφού πρώτα «πάρουν καιρό» δια μετανοίας εις τον προεστώτα ιερέα και τους ευλογήσει το ράσο. Μόνον ο νεωκόρος, ο οποίος είναι και επιφορτισμένος δια την διακονίαν αυτήν επιτρέπεται να κινείται εντός του ιερού βήματος, καθώς και τα μικρά παιδιά που διακονούν, πάντοτε κατόπιν ευλογίας του ιερέα λειτουργού. Να εκλείψει ευθύς αμέσως η βλάσφημη συνήθεια να εισέρχεται εντός του ιερού βήματος κάθε περιπλανώμενος και να περιφέρεται πλησίον της Αγίας Τραπέζης με αλλαχού λογισμούς και συμπεριφορές. Να εκλείψουν πάραυτα οι κουβέντες των κληρικών και λαϊκών εντός του ιερού και τα «καφενεδάκια». Δεν είναι τόπος μάζωξης το ιερό βήμα! Στην επαρχίαν όμως, κάθε παραπάνω μου αναφορά εσωκλείεται στην ποιμαντική προσέγγιση και στο «κατ΄ Οικονομίαν» της Εκκλησίας μας, κατόπιν ευλογίας του οικείου Μητροπολίτου και του ιερέως. Και επιπροσθέτως, κάκιστη συνήθεια να τοποθετούν οι ιερείς λειτουργοί κατά την τέλεση των ιερών ακολουθιών τα προσωπικά τους αντικείμενα επάνω της Αγίας Τραπέζης. Εγκύκλιοι, γυαλιά οράσεως, ρολόι και λοιπά αντικείμενα…! Δεν είναι το γραφείο μας η Αγία Τράπεζα. Είναι ο Τάφος του Χριστού μας. Ας σεβασθούμε αυτόν!