Η θεωρία “περί τῆς ὑποστατικῆς ἀρχῆς ἐν τῷ Θείω Εἶναι καί ἐν τῷ ἀνθρωπίνω εἶναι” στον γέροντα Σωφρόνιο Σαχάρωφ.

Δημήτριος Π. Λυκούδης,
πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

 
Η εποχή της μετανεωτερικότητας ως έξαρση και κυριαρχία του τεχνοπώλιου διακρίνεται από την ατομικότητά της. Αρνείται πεισματικά τον εγκλιματισμό της στην πολιτιστική παράδοση και πνευματική κληρονομιά και αποποιείται κάθε δεσμού με το παρελθόν και την ιστορική αναδρομικότητα αναζητώντας εφήμερες και πρόχειρες λύσεις δομημένες στην ηδονική εμπορευματοποίηση και στην εφάμαρτη πληροφόρηση της επικαιρότητας. Ως φυσικό επακόλουθο, η ανθρώπινη ύπαρξη αποδομείται και συρρικνώνεται, μαζοποιείται στην φαινομενική αποτύπωση της «ανάπτυξης της τεχνολογίας».
Η περιρρέουσα κατάσταση όμως της “Θεαματικής Κοινωνίας” καλλιεργεί την αποξένωση του ανθρώπου από την πατερική και ασκητική κληρονομιά και συμβάλλει καθοριστικά στην προσωπική του αλλοτρίωση. Η “μαζική κουλτούρα” ως αντανάκλαση και αποτύπωμα της πνευματικής ένδειας και πτώσεως, εγκλωβίζει τον άνθρωπο στον εαυτό του και τον οδηγεί σε τραγικό οντολογικό και υπαρξιακό αδιέξοδο. «Ἡ ἐκ τοῦ μή ὄντως προαγωγή τοῦ κτιστοῦ στόν ὄν δέν τοῦ ἐξασφαλίζει καί τήν ὄντως ζωή, ἐάν δέν μεταλαμβάνει αὐτῆς τῆς ζωῆς, γιατί φέρει ἀφεαυτοῦ ἐγγενῆ τήν τάση πρός τό μή ὄν.»[1]

"O Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς" (02 Μαρτίου)"

(ακούστε εδώ)

"Οι νέοι και τα προβλήματα κατά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως" Ομιλία του Δημητρίου Π. Λυκούδη στον Ρ/Σ της Εκκλησίας της Ελλάδος.(26/02/2016)

Ο Δημήτριος Π. Λυκούδης, την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2016, 17:30 – 17:55, στην εκπομπή «Η Εκκλησία καθ΄ οδόν» του ραδιοφωνικού σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνομίλησε με τον δημοσιογράφο κ. Αντώνιο Γιαννακόπουλο με θέμα: «Οι νέοι και τα προβλήματα  κατά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως»

(ακούστε εδω) 

"Παιδαγωγία εν Χριστώ [20]"

(ακούστε εδώ)

"Γονείς και συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών"

Δημήτριος Π. Λυκούδης,
πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

Η αντίληψη σήμερα, μεγάλης μερίδας γονέων, ότι το παιδί, ακόμη και κατά τη διάρκεια της νηπιακής του ηλικίας, δεν κατανοεί και, κυρίως, δεν συναισθάνεται όλα όσα συμβαίνουν στον περιβάλλοντα χώρο του, όχι μόνο επιβλαβής είναι και εσφαλμένη, αλλά εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους και λειτουργεί «αντιπαραγωγικά» στην ομαλή και διανοητική-ψυχοσωματική του ωρίμανση. «Προσέχετε πως και με ποιο τρόπο συζητάτε μπροστά στα παιδιά, γιατί οι εικόνες και οι ήχοι ¨αποθηκεύονται¨ μέσα τους και τούς ακολουθούν έως του τάφου», συμβούλευε τους νέους γονείς ο άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης.

Οι εκπομπές της εβδομάδος 29/02/2016 - 06/03/2016

Α. ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ:"O Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς" (02 Μαρτίου)"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Β. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ:"Προβλήματα των νέων μπροστά στο Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Γ. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους -Επίκαιρες απαντήσεις σε διάφορα νεανικά ερωτήματα"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),
 
Δ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ: "Παιδαγωγικές προσεγγίσεις στην Χριστιανική Αγωγή" 
(Δημήτριος Π. Λυκούδης).

 

(δείτε εδώ που και πότε μπορείτε να ακούσετε τις ραδιοφωνικές εκπομπές)

"Είναι ορθόν, μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, ο ιερεύς- λειτουργός να υψώνει και να ευλογεί το αντίδωρο;"

Επικράτησε πλέον και ας είναι λαθεμένη κίνηση. Το αντίδωρο ευλογείται από το πρωί, από την ώρα της Προθέσεως δια της ευχής "Ο Θεός, ο Θεός ημών, ο του ουράνιον άρτον...".  Ο άρτος της προσφοράς, από τον οποίο απεκόπει ο Αμνός, μετέχει της ευλογίας και του αγιασμού και δε χρειάζεται "εκ νέου" ευλογία! Η συνηθισμένη στα μάτια μας κίνηση του ιερέα-λειτουργού μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, επικράτησε ως συνήθεια και παραλληλισμό με τον άρτο προς τιμήν της Κυρίας Θεοτόκου, που υψωνόταν την ώρα αυτή! Επομένως, δε χρειάζεται να επαναλαμβάνεται η ως άνω κίνηση, που εκ του αποτελέσματος εκφράζει άγνοια και ασυνέπεια με την εκκλησιαστική μας Παράδοση(και πολύ περισσότερο η εκ νέου ευλογία). Προσοχή όμως, και κατά τη διάρκεια της λήψης του αντιδώρου! Με σεβασμό, πειθαρχία, και κυρίως με τιμή στο "αντίδωρο". Ει δυνατόν, μικρά κομμάτια ώστε να κατασθίονται αυτόματα και μονόπρακτα (εδώ την ευθύνη έχει ο διακονών νεωκόρος εντός του ιερού Βήματος),και προσοχή στα ψυχία που κατακλείονται σε όλο τον περίβολο χώρο του ιερού Ναού, εντός και εκτός αυτού. Ο Γέρων Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός μάς έλεγε ότι η ευσέβεια διακρίνεται στα καθημερινά, εκεί φαίνεται η διαφορά και η ποιότητα της αγάπης μας!

 Δημήτριος Π. Λυκούδης

Αιτωλικός Απόηχος (Τεύχος 6 / Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2016)

(διαβάστε εδώ)

Ραδιοφωνική εκπομπή στον σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος (26/02/2016)

 

Ο Δημήτριος Π. Λυκούδης, την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2016, 17:30 – 17:55, στην εκπομπή «Η Εκκλησία καθ΄ οδόν» του ραδιοφωνικού σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνομιλεί με τον δημοσιογράφο κ. Αντώνιο Γιαννακόπουλο με θέμα: «Οι νέοι και τα προβλήματα κατά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως». Καλή σας ακρόαση!

Που αναφέρεται η φράση «Δι΄ευχών» στην απόλυση των Ιερών ακολουθιών που κάμνει ο ιερέας;

Η φράση «Δι΄ ευχών των Αγίων Πατέρων ημών» στην απόλυση της ακολουθίας ή της Θείας Λειτουργίας αναφέρεται όχι στους Άγιους Πατέρες της Εκκλησίας μας, αλλά στους Μοναχούς που συμμετέχουν εκείνη τη στιγμή ενεργά στην ακολουθία, καθώς συντάχθηκε και αναφερόταν στην ιερά και σεβαστή Μοναχική αδελφότητα του Ορθόδοξου Μοναχισμού. Ο ιερέας, επιστρατεύει τις ευχές των παρισταμένων αγίων Πατέρων Μοναχών για να εκζητήσει το Μέγα Έλεος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Σήμερα, όταν χοροστατεί ή ιερουργεί Αρχιερέας, η απόλυση γίνεται αναλογικά με την παραπάνω εκζήτηση, δηλαδή, ο ιερέας που προΐσταται(πρεσβεία χειροτονίας), εύχεται «δι΄ευχών του αγίου Δεσπότου ημών» να επέλθει η χάρις και το θείον Έλεος! Στην ενοριακή ζωή, την ανάλογη θέση των Μοναχών καταλαμβάνουν σήμερα οι λαϊκοί πιστοί. Κάτι παρόμοιο συνηθίζουν και σήμερα οι Μοναχοί με την μονολόγιστη ευχή, λέγοντας «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, δι΄ευχών του γέροντος (τάδε…), ελέησόν με τον αμαρτωλόν» και αναφέρονται συνήθως στον γέροντα πνευματικό τους ή τον ηγούμενο της Ιεράς Μονής. Η δε τελευταία επίκληση με την προσθήκη «δι΄ευχών του γέροντος τάδε…»χρησιμοποιείται και από ευσεβείς λαϊκούς, πάντοτε όμως με την ευλογία του γέροντος πνευματικού!

Δημήτριος Π. Λυκούδης

Δραστηριότητα συλλόγου «ο Όσιος Δαβίδ ο εν Ευβοία»

Ο μη κερδοσκοπικός Σύλλογος συμπαράστασης αδελφών "Όσιος Δαβίδ ο εν Ευβοία¨, μετά από παράκληση και επιθυμία του ιερού Ναού Ευαγγελισμού Φάρου Αυλίδος να συνδράμουμε στη δημιουργία βιβλιοθήκης πνευματικού κυρίως περιεχομένου στο πνευματικό κέντρο του εν λόγω ιερού Ναού, συγκέντρωσε περίπου 200 (αρχικά) βιβλία , τα οποία και σύντομα θα παραδώσει στην ενορία. Κατά την ημέρα της προσφοράς, εντός ολίγων ημερών, θα ευχαριστήσουμε και όσους φορείς, πέρα από την αγάπη όλων εσάς και των λοιπών αδελφών μας, συνέβαλαν σε αυτή την φιλάδελφη δραστηριότητα. Θερμές ευχαριστίες σε προεδρείο, μέλη και φίλους του Συλλόγου μας!

"Πρόσχωμεν..."

Οι κάτωθι Λειτουργικές Απορίες αφιερώνονται στους φίλεργους ιερείς μας και στους καλούς συναδέλφους ιεροψάλτες, όχι με διάθεση και ύφος «διδασκαλικό», αλλά, όπως πάντα, με αυτοκριτική και αυτοθέλητη προσπάθεια εγκόλπωσης της γνώσης και του ορθού!
 

1.Κατά το «Πρόσχωμεν, τα άγια τοις αγίοις» υψούται μόνον ο αμνός ή ολόκληρο το δισκάριον με τις μερίδες;
 

2.Είναι σωστό, λίγο πριν την απαγγελία(εμμελώς απαγγέλεται) του αποστολικού αναγνώσματος, ο ιερέας λειτουργός να προσδίδει το βιβλίο του «Αποστόλου» εις τον ιεροψάλτην από της Ωραίας Πύλης και μετά την απαγγελία να το λαμβάνει και πάλι και να το αποθέτει επί της Αγίας Τραπέζης;
 

3.Κατά τη διάρκεια του Μυστηρίου του Βαπτίσματος, ο ιερέας φέρει πετραχήλι και φελώνιον ή ένα εκ των δύο;
 

Απαντήσεις:
 

1.Όταν ο ιερέας λέγει το «Πρόσχωμεν, τα άγια τοις αγίοις», υψώνει μόνον τον Αμνόν, ουχί το δισκάριον με τις μερίδες! Η Ύψωση αυτή, μας λέγουν οι άγιοι Πατέρες, συμβολίζει την ύψωση του Τιμίου Σώματος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού επί του Σταυρού, και ακολούθως, την Ταφήν και την Ανάστασην! Προσοχή! Μόνον τον Αμνόν!
 

2.Είναι νεωτερισμός που επικράτησε από αμάθεια, προκειμένου κάποιοι ιερείς, από σεβασμό πιθανότατα ορμώμενοι, να αποδώσουν μεγαλύτερο δέος στο αποστολικό ανάγνωσμα που πρόκειται να απαγγελθεί. Πρακτικώς, ιστορικώς και λειτουργικώς είναι λάθος και επομένως καλόν είναι να μην επαναλαμβάνεται. Εισέτι, είναι κανόνας παραδοσιακός των ιεροψαλτών να κατέρχονται συγκεκριμένες στιγμές από τα αναλόγιά τους και ουχί έτερες ή να στέλνουν βοηθούς!
 

3.Το είδαμε και αυτό! Βάπτιση εις το κέντρο των Αθηνών μόνο με πετραχήλι! Φελώνιον πρέπει και πετραχήλι μαζί! Ως προς τις δικαιολογίες ότι το φελώνιον «εμποδίζει» πρακτικώς, ας μιμηθούμε την ευλαβέστατη συνήθεια πολλών ιερέων που «δένουν» και μαζεύουν το φελώνιόν τους με παραμάνα, κατά τη διάρκεια της εμβαπτίσεως του βρέφους! Επίσης, προσοχή! Στην κατήχηση, στις ευχές δηλαδή της κατήχησης, επειδή δεν έχουμε ακολουθία αλλά αποτελούν μία προσθήκη στο Μυστήριο της Βαπτίσεως(ας μην ξεχνάμε ότι παλαιότερα η Βάπτιση τελούνταν μέσα στη Θεία Λειτουργία), ο ιερέας δεν άρχεται με το «Ευλογητός…» και επομένως, εις το πέρας των ευχών δεν κάμνει απόλυση! Όχι απόλυση διά «δι΄ευχών» λοιπόν στο τέλος των ευχών της κατήχησης!

Δημήτριος Π. Λυκούδης

"O Όσιος Ιωάννης ο θεριστής" (24 Φεβρουαρίου)

(ακούστε εδώ)

(κατεβάστε εδώ)

Προφητείες και πνευματική ζωή

Δημήτριος Π. Λυκούδης,
Θεολόγος – Φιλόλογος, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

Είναι και αυτό στοιχείο οξύμωρο της αχαρακτήριστης και ανίερης λεγόμενης «μεταπατερικής εποχής». Ο πιστός, ο χριστιανός λησμόνησε τα πνευματικά, δεν ενδιαφέρεται, δεν αναπαύεται, δεν αφιερώνει χρόνο στη μελέτη του ιερού Ευαγγελίου και της Αγίας Γραφής, και αν το κάμνει, απώτερο στόχο έχει όχι τον εξ Ουρανού φωτισμό, αλλά την ανούσια μάθηση, την άκαρπη επιστημονική και αγιογραφική κατάρτιση, μόνο και μόνο για να ¨γνωρίζει¨ να απαντήσει εάν ερωτηθεί, μόνο και μόνο για να δείχνει ότι μελέτησε και ¨γνωρίζει¨.

"Οι τρεις Ιεράρχες ως φωστήρες της Οικουμένης"

 

 

Δημήτριος Π. Λυκούδης,

Θεολόγος – Φιλόλογος, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών

 

Οικουμενικοί διδάσκαλοι και φωστήρες της απανταχού γης αναδείχθηκαν οι προστάτες της ελληνικής Παιδείας και των γραμμάτων, Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Θεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστομος(1). Πνευματικά αναστήματα ανείπωτης υπεροχής, σκαπανείς και μύστες της ορθοδόξου πνευματικότητος, που κατόρθωσαν να συγκεράσουν στοιχεία του Ελληνισμού με τον Χριστιανισμό και προέτρεψαν ακουσίως τον πατέρα Γεώργιο Φλορόφσκυ ν΄αναφέρεται στον ελληνισμό ως αξεδιάλυτο στοιχείο της Ορθοδοξίας, στοιχείο που, αν αφαιρεθεί, χάνεται ένα ουσιαστικό, ίσως το ουσιαστικότερο κομμάτι της(2).

Οι εκπομπές της εβδομάδος 22/02/2016 - 28/02/2016

Α. ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ:"O Όσιος Ιωάννης ο θεριστής" (24 Φεβρουαρίου)"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Β. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ:"Διάλογος με τους νέους"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Γ. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),
 
Δ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ [20]
(Δημήτριος Π. Λυκούδης).

 

(δείτε εδώ που και πότε μπορείτε να ακούσετε τις ραδιοφωνικές εκπομπές)

Πότε σημαίνουν τα σήμαντρα στην ενορία;

 Πρωτίστως, ομιλούμε για σήμαντρα και όχι για καμπάνες! Οι καμπάνες υπήρχαν στη Δύση και για πρώτη φορά παρουσιάστηκαν στην Κωνσταντινούπολη το 865 μ.Χ. Πήραν το όνομά τους επειδή κατασκευάζονταν από εκλεκτό μέταλλο στην Καμπανία της Ιταλίας.
Από εκκλησιολογικής απόψεως, τα σήμαντρα σημαίνουν στην αρχή κάθε ακολουθίας! Προσοχή! Στην αρχή κάθε ακολουθίας. Σημαίνουν στην αρχή του εσπερινού, στην αρχή του Όρθρου, στην αρχή της Θείας Λειτουργίας (είναι όταν χτυπάει η τρίτη καμπάνα, περίπου κατά τη διάρκεια της δοξολογίας), η οποία παλαιότερα δεν ήταν συνδεδεμένη με τον Όρθρο. Η δεύτερη καμπάνα που χτυπάει κατά τη διάρκεια των Καταβασιών στον Όρθρο δεν έχει κανένα λειτουργικό ή εκκλησιολογικό συμβολισμό! Κανέναν απολύτως και, ως εκ τούτου, κακώς σημαίνει η δεύτερη καμπάνα! Επικράτησε από λαθεμένη συνήθεια, επειδή την ώρα αυτή, εάν χοροστατεί επίσκοπος, το χριστεπώνυμο πλήρωμα ενημερώνεται ακουστικά για την άφιξή του!
Επιπρόσθετα, επικράτησε η δεύτερη καμπάνα για να ενημερώνεται ο λαός του Θεού ότι πλησιάζουμε στη Θεία Λειτουργία, καθώς σε άλλες εποχές δε συνηθιζόταν η συχνή χρήση ωρολογίου από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Η Παράδοση μάς πληροφορεί και για τους «θεοδρόμους». Αυτοί ήσαν όσοι «κρυφά», την περίοδο των διωγμών, ενημέρωναν τους χριστιανούς για τον τόπο και την ώρα της Θείας Λειτουργίας! Ας τα ακούμε και ας μαθαίνουμε σήμερα όλοι μας, θεολόγοι και αθεολόγητοι, για να μη φθάσουμε στο σημείο να αναρωτιόμαστε «για ποιόν χτυπάει η καμπάνα!».

Δημήτριος Π. Λυκούδης

"Πρέπει ο ιερέας που τελεί την εξόδιο ακολουθία στην ενορία να συνοδεύει τον κεκοιμημένο στο κοιμητήριο ή να αναλαμβάνει εκεί ο ιερέας του κοιμητηρίου;"

Είναι γνωστό ότι παρά το "δι΄ευχών" στην ενορία, η εξόδιος ακολουθία δεν ολοκληρώνεται εκεί, αλλά τρόπον, τινά, συνεχίζεται και καθ΄οδόν προς το κοιμητήριο. Άλλωστε, αυτό εξυπηρετούν τόσο το τρισάγιο αλλά και τα λοιπά τροπάρια που πρέπει να σιγοψάλλονται καθ΄οδόν. Στα χωριά μας(μεγάλωσα εκεί και το καταθέτω μετά βεβαιότητος), η πομπή του κεκοιμημένου συνεχίζεται με απόλυτη ησυχία, ευπρέπεια και σεμνότητα έως το κοιμητήριο και προπέμπουν αυτήν  σταυρός και το θυμιατό. Έτσι και ο ιερέας της ενορίας πρέπει να συνοδεύει πεζός, ει δυνατόν, τον κεκοιμημένο αδελφό και να ολοκληρώνει ο ίδιος τα της ταφής με την εναπόθεση του σκηνώματος στον τάφο. Αυτό εκφράζει έμπρακτα και την ιδιαίτερη πνευματική σχέση που έχει, και πρέπει να έχει, ο ιερέας με τον εκλιπόντα ως μέλος και αναπόσπαστο μέρος της ενορίας του, αλλά ταυτόχρονα διαλύει και διασκεδάζει κάθε υπόνοια και ίχνος συνήθειας και "επαγγελματισμού" μέσα στην ιεροσύνη! Και επιπλέον, μετά την ταφή, αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής, η σεμνότητα, το ιλαρό και ανεπιτήδευτο πρόσωπο του ιερέα είναι ικανά να ποιμάνουν και να διδάξουν όλους εμάς, κυρίως τους συγγενείς του μεταστάντος, όσα αδυνατούν να μεταδώσουν οι πλέον μελίρρυτοι ιεροκήρυκες από τους περικαλλείς άμβωνες των. Με σεμνότητα λοιπόν και φόβο Θεού!

Δημήτριος Π. Λυκούδης

"Παιδαγωγία εν Χριστώ [19]"

(ακούστε εδώ)

"Οι νεόνυμφοι μέσα στο γάμο" Ομιλία του Δημητρίου Π. Λυκούδη στον Ρ/Σ της Εκκλησίας της Ελλάδος.(19/02/2016)

Ο Δημήτριος Π. Λυκούδης, την Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2016, 17:30 – 17:55, στην εκπομπή «Η Εκκλησία καθ΄ οδόν» του ραδιοφωνικού σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνομίλησε με τον δημοσιογράφο κ. Αντώνιο Γιαννακόπουλο με θέμα: «Οι νεόνυμφοι μέσα στο γάμο»

 

(ακούστε εδώ)