Μ.Μ.Ε. και Ελευθερώνουσα Αγάπη

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη,

Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος  Παν/μίου Αθηνών

Η διεθνής και παγκόσμια προσπάθεια που κατέβαλλαν τα Μ.Μ.Ε. , ως προς την επιβολή της ¨ηλεκτρονικής¨ κυριαρχίας τους , διήλθε από πολλές διακυμάνσεις και επέφερε ακόμη περισσότερες ανακατατάξεις στην ίδια τη σημασιολογία και τη φερεγγυότητα της αξιολόγησης των προθέσεών τους.
Οι ίδιες οι πολιτισμικές και κοινωνικές συνθήκες που δημιούργησαν και ανέπτυξαν οι φορείς του τεχνοπωλείου, αυτές οι ίδιες εκμηδένισαν τη ¨φαινομενική¨ κυριαρχία της ¨μαζικής κουλτούρας¨ της τεχνολογίας , αλλοτρίωσαν την ήδη εκφυλισμένη αξιοπιστία της και την οδήγησαν στην ¨εικονοκεντρική¨ απομόνωση και στην άκριτη υποδούλωση του ¨ατομισμού¨.

Η θεωρία ότι  « τα Μ.Μ.Ε. κατασκευάζουν τους κοινωνικούς σχηματισμούς , ακόμα και την ίδια την ιστορία , πλαισιώνοντάς τες με εικόνες της πραγματικότητας», (ΜακΚουέϊλ Ντένις, Εισαγωγή στη θεωρία της Μαζικής Επικοινωνίας , Καστανιώτη, Αθήνα 1997, σελ. 500), αποτέλεσε τροχοπέδη για την περαιτέρω πολιτιστική και τεχνολογική προαγωγή τους , καθώς τα Μ.Μ.Ε. απέτυχαν να συλλάβουν και να κατανοήσουν τη μεταφυσική αναγωγή των όντων, και επομένως , αρκέστηκαν στην εφήμερη διασκέδαση του ¨ψευδοειδώλου του υποκειμένου¨ , δημιουργώντας ουτοπικές πραγματικότητες σε ψεύτικους κόσμους.

Η κυριαρχία της «διαδικτυακής παντοκρατορίας», επέφερε σημαντική διαμόρφωση απόψεων και πεποιθήσεων στον άνθρωπο, πλην όμως, καλλιέργησε χάσμα ουσίας ανάμεσα στα πρόσωπα , καθώς προσχώρησε στη μετάλλαξη και απογύμνωση σημαντικών όρων και αξιών στην καθημερινότητά του. Το σημαντικότερο βέβαια , δεν είναι η έντεχνη και αυτοθέλητη αποσιώπηση των ηθικών αρετών και αξιών , αλλά κυρίως η πνευματική και ηθικολογική αλλοτρίωσή τους , με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να απωλέσει την πνευματική του ταυτότητα και εναγωνίως ν΄ αναζητά, ακόρεστα και δύσπιστα, νέους οδοδείχτες στον προσδιορισμό της ατομικής αφετηρίας του και στην οριοθέτηση της απώτερης σημασίας της ατομοκεντρικής του βιωτής.

Δεν είναι λίγες οι αναφορές σε αξίες , όπως η αγάπη, η δικαιοσύνη, η ελευθερία , η υψοποιός ταπείνωση , η αρχοντική σιωπή , που σταδιακά αποδυναμώθηκαν, υποκύπτοντας στην εμπορευματοποίηση και στην κίβδηλη ¨τεχνολογική ανάπτυξη¨ , βορά στον αδηφάγο εκμοντερνισμό της μετανεοτερικότητας του αιώνα. Αθόρυβα αλλά σταθερά , τα Μ.Μ.Ε. εγκαθίδρυσαν την «ηλεκτρονική δικτατοπρία τους» και επέτυχαν να εξαρτήσουν τη ζωή του ανθρώπου , όχι από το αιώνιο και άφθαρτο , αλλά από το επίπλαστο και παροδικό. Έτσι, η ανθρώπινη ύπαρξη , εγκλωβισμένη στον ¨εικονοκεντρικό¨ συμφεροντολογισμό και στην επιχειρηματικότητα της εικόνας και της διαφήμισης , οδηγήθηκε στη ¨συνειδησιακή¨ υποτέλεια και στην απατηλή δέσμευση της βιωσιμότητας του βίου της. Με άλλα λόγια , η ¨τεχνολογική πρόοδος¨ εμποδίζει και δυσχεραίνει καταλυτικά την ανάδειξη της ελευθερίας του ανθρωπίνου προσώπου , διότι δεν σπούδασε στη μυσταγωγική αναγωγή του, και παράλληλα , δεν κατάφερε να οικειοποιηθεί την πραγματική ¨παγκοσμιότητα¨ , που πηγάζει από την αγιοπνευματική μέθεξη στο Υπερβατικό και Θείο.

Ελευθερία σημαίνει αγάπη μυσταγωγική , όχι ηθικολογική και αλτρουϊστική, αλλά θυσιαστική , εκούσια κένωση και προσφορά , διανθισμένη με τον τονισμό της εσχατολογικής πραγματικότητας της πίστεως. Αυτής της ελευθερίας της αγάπης έχοντας ως βιωματική γνώση και πρόγευση οι Πατέρες της Εκκλησίας μας , αξιώθηκαν , ¨κατά χάριν¨ , να συναντήσουν και να συμπορευθούν με Την «εν Τριάδι Μονοκρατορία», μέσω της θυσιαστικής προσευχής και της ¨Σταυρικής¨ αγάπης για ολόκληρη την ανθρωπότητα , καθώς, δια της προσευχής , η ανθρώπινη ύπαρξη ¨δοκιμάζετα騨 θυσιαστικά στην ενσάρκωση της οντολογικής ελευθερίας και στον αγιασμό της άδολης και καθολικής αποδοχής του ¨άλλου¨ και ¨διαφορετικού¨.

Η ανθρώπινη αναγωγή προς το Αρχέτυπο , χαριτώνει και αγιάζει μυσταγωγικά τον άνθρωπο , γιατί το κτιστό κατορθώνει , μέσω της προσευχής , να συνομιλεί με τον Θεό , να κοινωνεί , κατ΄οικονομίαν , με το Απόλυτο , κοινωνία που στηρίζεται στην αγιοπνευματική θαλπωρή της αγαπητικής αύρας της ελευθερίας. Μέσα σε αυτήν την ¨ελεύθερη κοινωνία¨ , ο άνθρωπος ανακτά την οντολογική του υπόσταση και ταπεινώνεται στη ¨Σταυρική ¨ διακονία , ακριβώς, επειδή  προσδιορίζει την έννοια της αγαπητικής ελευθερίας στο Πρόσωπο του Λυτρωτού Ιησού Χριστού και κατά συνέπεια , ¨γεύεται¨ τη μέθεξη της λαμπρότητας της Σταυρο-αναστάσιμης θυσίας Του , αποδίδοντας ταυτόχρονα , τα αληθινά χαρακτηριστικά της ¨κατ΄ εικόνας¨ δημιουργίας του.

Σε αντίθεση , τα Μ.Μ.Ε., αδυνατούν ν΄ αγγίξουν τη θέα της αποκαλυπτικής Παντοδυναμίας του Θεανθρώπου και ως αντίλογο, εκφράζουν και προωθούν την ουτοπική ¨παντοδυναμία¨ της επικοινωνίας , που επιφέρει με τη σειρά της , την απώτερη αποξένωση και αλλοτρίωση του ανθρώπου.

Η ετερότητα, στα πλαίσια της Ορθόδοξης θεολογίας, προσεγγίζεται και κοινωνείται αγαπητικά. Αγάπη σημαίνει θυσία έως εσχάτων, αποδοχή της ετερότητας άνευ όρων , όχι γιατί ενυπάρχει η ελπίδα της τελικής αποδοχής της οικειότητας , αλλά κυρίως, επειδή η έννοια της αγάπης είναι συνυφασμένη  και συνδεδεμένη με την Θεανθρωπότητα του Ιησού Χριστού, και επομένως , σηματοδοτεί την απαρχή της θυσίας με απώτερο προορισμό την κοινωνία με τον Ουράνιο κρουνό της θείας μακαριότητας.

Η αγάπη πραγματώνεται και ολοκληρώνεται ποιοτικά , όταν ανθεί στον θείο περίγυρο της ¨εν Χριστώ ελευθερίας¨ , γιατί με μυσταγωγικό τρόπο εναγκαλίζεται τη σύνολη κτιστή πραγματικότητα. Ως αφετηρία και πηγή αναξάντλητη της ελευθερίας , η αγάπη ισχυροποιείται , ως αγιοπνευματική έκφραση και θεία δωρεά , στα πλαίσια της προσευχητικής αναγωγής του ανθρώπου προς το Θείο. Μέσω της προσευχής , η ανθρώπινη υπόσταση ως φύση αλλοιώνεται, οι ¨χωροχρονικές¨ αποστάσεις εκμηδενίζονται , αποκτούν μια Υπερουράνια διάσταση με πνευματικούς όρους και προσδιορισμούς. Δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξουμε ότι  μόνο στην περίπτωση της θυσιαστικής προσευχητικής προσεγγίσεως του Παναγίου Θεού , η αγάπη μετουσιώνεται σε ύψιστη οντολογική κατάσταση καρδιακού πόνου και συστάυρωσης , γιατί δε στερεί το δικαίωμα της μετοχής στην ελεύθερη Κοινωνία με το Απόλυτο  από την ετερότητα και από ολόκληρη την κτίση παγκόσμια, κάτι που τα Μ.Μ.Ε. αδυνατούν να προσλάβουν και να αποδεχθούν.