Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη,
Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών
- Πρωτοβυζαντινή περίοδος: Η εποχή της διαμόρφωσης της Οικουμενικής Αυτοκρατορίας [330 – 610]
Η Πρωτοβυζαντινή περίοδος [330 – 610]
αποτελεί την εισαγωγική κατά κάποιο τρόπο προσπάθεια του Βυζαντίου να
αυτοπροσδιορίσει την πολιτιστική του ταυτότητα και την επιρροή του στις
χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, τα Βαλκάνια και τη Δυτική Ευρώπη. Είναι
περίοδος προπαρασκευής και δόκιμης απόπειρας να ισχυροποιήσει την
πολιτιστική του παρουσία μέσα σε έναν άγνωστο χώρο, με ποικίλες
αντιθέσεις και συμπορεύσεις θρησκευτικών , εθνικών, φυλετικών, γλωσσικών
και πολιτιστικών χαρακτηριστικών , τόσο ανόμοιων μεταξύ τους, που πολύ
αργότερα θα αναγκάσουν την διεθνούς φήμης ιστορικό Τζούντιθ Χέριν να
καταθέσει: «Ο πολιτισμός του Βυζαντίου ήταν ένα κράμα από παγανιστικά,
χριστιανικά, ελληνικά, ρωμαικά, αρχαία και αποκλειστικά μεσαιωνικά
στοιχεία».
