Παρασκευή 24 Αυγούστου 2018
Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: Ανοιχτή επιστολή στον Πρωθυπουργό από τη μητέρα του Νίκου, που βρήκε τραγικό θάνατο στου Φιλοπάππου
Η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Νίκου, που σκοτώθηκε άδικα, μια καλοκαιρινή βραδιά στου Φιλοπάππου.
(Πηγή: ΑΝΤΕΝΝΑ NEWS)
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: Μαίνεται η φωτια στην Κέρκυρα. Προληπτική εκκένωση οικισμού.
Μαίνεται η φωτιά στην Κέρκυρα που ξέσπασε σήμερα το μεσημέρι, Πέμπτη 23 Αυγούστου. Πριν δύο ώρες, πραγματοποιήθηκε προληπτική εκκένωση της κοινότητας των Ραχτάδων. Οι κάτοικοι εγκατέλειψαν προληπτικά την κοινότητα με δικά τους μέσα, καθώς η φωτιά βρίσκεται κοντά στον οικισμό, αλλά σε δυσπρόσιτη, μέχρι στιγμής, τοποθεσία. Στο σημείο υπάρχουν ισχυρές Πυροσβεστικές δυνάμεις που ενισχύονται όσο περνάει ο χρόνος.
Τετάρτη 22 Αυγούστου 2018
Να ψάλλεται το "κοινωνικό" στη Θεία Λειτουργία ή όχι;
Όταν σπουδάζαμε βυζαντινή μουσική, ενθυμούμαι παλιότερα, μάς έλεγαν στο Ωδείο ότι τα "κοινωνικά" δεν πρόκειται, σχεδόν ποτέ, να τα ψάλλουμε στους ναούς, εκτός βέβαια, ελαχίστων εξαιρέσεων. Ο λόγος; Σήμερα ψάλλονται σε μετρημένους, στα δάκτυλα της μιας χειρός, ναούς, διότι, δυστυχώς, το "κοινωνικό" εξαλείφθηκε και τη θέση του πήρε, και εγκαθιδρύθηκε, η ώρα του κηρύγματος!
Για το κήρυγμα δεν θα πω περισσότερα, ούτε για την ώρα ούτε, βέβαια, για το χρόνο διάρκειάς του, καθώς έχουμε κάνει εκτενή αναφορά αλλού (1). Θα αναφερθούμε, όμως, στο "κοινωνικό", στη μουσικολογική και όχι μόνο αξία του και στην όλη λειτουργική - προσευχητική συνεισφορά του.
Το "κοινωνικό" είναι ψαλμικός - βιβλικός ύμνος, συνήθως στίχοι από ψαλμό, «καλυπτήριος της θείας Κοινωνίας, που σταματά όταν τελειώσει η θεία Κοινωνία των ιερέων με το εφύμνιο "Αλληλούϊα"»(2). Αναφέρεται προτρεπτικά και προφητικά στη θεία Κοινωνία και, τρόπον τινά, προετοιμάζει τους πιστούς που έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα για να κοινωνἠσουν. Οι ιεροψάλτες διακόπτουν το "κοινωνικό" όταν εξέλθουν οι ιερείς από το ιερό Βήμα και συνεχίζουν να ψάλλουν αυτό καθ᾿όλη τη διάρκεια της θείας Κοινωνίας. Η συνήθεια, την ώρα αυτή, δηλαδή, που κοινωνούν οι πιστοί, αντί του "κοινωνικού" να ψάλλονται τροπάρια της ημέρας ή της εορτής (ενδεχομένως της ημέρας) ή, ακόμη χειρότερα μακρόσυρτα και "άφθογγα" τεριρέμ (όπως και ψαλλοτράγουδα!!!) είναι άκρως εσφαλμένη και αντιπαραδοσιακή!
Η συνήθεια, πάλι (διότι, δυστυχώς, περί συνήθειας, πλέον, πρόκειται) λίγο πριν αρχίσει το "κοινωνικό", ν᾿ ακούγεται η προσταχτική φωνή του λειτουργού από μικροφώνου, που να υποδεικνύει στον ιεροψάλτη το "κομμάτι" που εκείνη τη στιγμή ορέγεται ν᾿ ακούσει ο ίδιος, πέραν του ότι θυμίζει "παραγγελιά" και "μερακλίστικο αίτημα", είναι αχαρακτήριστη, αβάσιμη, αντιλειτουργική! Επί του αναλογίου, ευτυχώς ή δυστυχώς, ακόμη, την εύθυνα φέρουν οι διορισμένοι ιεροψάλτες του ναού και μόνον αυτοί. Διαφορετικά, ας μην τους διόριζαν οι έχοντες την αποκλειστική ευθύνη!
Η χρονική διάρκεια των "κοινωνικών" με μία μέσης τροπικής εκτέλεσης διαδικασία, σχεδόν, δεν ξεπερνά το δεκάλεπτο! Οι μουσικοί δάσκαλοι και συγγραφείς, στην πλειονότητά τους ιερωμένοι, δεν τα έγραψαν και συνέθεσαν τυχαία. Ε, λοιπόν, ας τα ψέλνουμε, όχι να τα βλέπουμε μόνο ως διακοσμητικά στοιχεία και να τα αφήνουμε στο χρονοντούλαπο των στασιδιών και των αναλογίων.
Η συνήθεια, δε, την ώρα - προσοχή! - μετά το "κοινωνικό", όταν, ενδεχομένως ο ιερέας - λειτουργός δεν έχει εξέλθει ακόμη του ιερού Βήματος, να διαβάζονται στους ναούς (από τον ιεροψάλτη ή τον αναγνώστη, εάν υπάρχει) ευχές από την ακολουθία της θείας Μεταλήψεως, αναμφισβήτητα, είναι ευχάριστη, κατανυκτική, και προτρεπτική στην όλη ενδόμυχη προετοιμασία μας για τη θεία Κοινωνία.
Τέλος, αποτελεί προσβολή προς τον ίδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό μας, κάθε φορά που ο λειτουργός κοινωνεί τον κόσμο και λαό του Θεού και ο πρωτοψάλτης ή ο Λαμπαδάριος του ναού, αφήνοντας, ειδικά εκείνη τη στιγμή, στο αναλόγιο κάποιους βοηθούς του, εισέρχεται εντός του ιερού Βήματος για ολιγόλεπτη ανάπαυση, συζήτηση ή ακόμη και για στιγμιαίο ανεφοδιασμό! Αναφέρομαι, βέβαια, όχι στις εξαιρέσεις, αλλά στον κανόνα.
Οι ιεροψάλτες ας μάθουμε καλά, λοιπόν, πέραν των άλλων, τα "κοινωνικά", αυτά τα εξαίσια μουσικά μαθήματα κατ᾿ ήχον της Κυριακής ή της εορτής και ας τα ψάλλουμε με ταπείνωση, κατάνυξη και συντριβή. Και οι φιλακόλουθοι ιερείς μας, είτε γνωρίζουν μουσικά είτε όχι, ας επιτρέπουν στους ιεροψάλτες μας ν᾿ ακολουθούν την ορθή τάξη και το σωστό λειτουργικό τυπικό της Εκκλησίας μας προς δόξαν του Παναγίου Τριαδικού Θεού.
Δημήτριος Π. Λυκούδης
Η συνήθεια, πάλι (διότι, δυστυχώς, περί συνήθειας, πλέον, πρόκειται) λίγο πριν αρχίσει το "κοινωνικό", ν᾿ ακούγεται η προσταχτική φωνή του λειτουργού από μικροφώνου, που να υποδεικνύει στον ιεροψάλτη το "κομμάτι" που εκείνη τη στιγμή ορέγεται ν᾿ ακούσει ο ίδιος, πέραν του ότι θυμίζει "παραγγελιά" και "μερακλίστικο αίτημα", είναι αχαρακτήριστη, αβάσιμη, αντιλειτουργική! Επί του αναλογίου, ευτυχώς ή δυστυχώς, ακόμη, την εύθυνα φέρουν οι διορισμένοι ιεροψάλτες του ναού και μόνον αυτοί. Διαφορετικά, ας μην τους διόριζαν οι έχοντες την αποκλειστική ευθύνη!
Η χρονική διάρκεια των "κοινωνικών" με μία μέσης τροπικής εκτέλεσης διαδικασία, σχεδόν, δεν ξεπερνά το δεκάλεπτο! Οι μουσικοί δάσκαλοι και συγγραφείς, στην πλειονότητά τους ιερωμένοι, δεν τα έγραψαν και συνέθεσαν τυχαία. Ε, λοιπόν, ας τα ψέλνουμε, όχι να τα βλέπουμε μόνο ως διακοσμητικά στοιχεία και να τα αφήνουμε στο χρονοντούλαπο των στασιδιών και των αναλογίων.
Η συνήθεια, δε, την ώρα - προσοχή! - μετά το "κοινωνικό", όταν, ενδεχομένως ο ιερέας - λειτουργός δεν έχει εξέλθει ακόμη του ιερού Βήματος, να διαβάζονται στους ναούς (από τον ιεροψάλτη ή τον αναγνώστη, εάν υπάρχει) ευχές από την ακολουθία της θείας Μεταλήψεως, αναμφισβήτητα, είναι ευχάριστη, κατανυκτική, και προτρεπτική στην όλη ενδόμυχη προετοιμασία μας για τη θεία Κοινωνία.
Τέλος, αποτελεί προσβολή προς τον ίδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό μας, κάθε φορά που ο λειτουργός κοινωνεί τον κόσμο και λαό του Θεού και ο πρωτοψάλτης ή ο Λαμπαδάριος του ναού, αφήνοντας, ειδικά εκείνη τη στιγμή, στο αναλόγιο κάποιους βοηθούς του, εισέρχεται εντός του ιερού Βήματος για ολιγόλεπτη ανάπαυση, συζήτηση ή ακόμη και για στιγμιαίο ανεφοδιασμό! Αναφέρομαι, βέβαια, όχι στις εξαιρέσεις, αλλά στον κανόνα.
Οι ιεροψάλτες ας μάθουμε καλά, λοιπόν, πέραν των άλλων, τα "κοινωνικά", αυτά τα εξαίσια μουσικά μαθήματα κατ᾿ ήχον της Κυριακής ή της εορτής και ας τα ψάλλουμε με ταπείνωση, κατάνυξη και συντριβή. Και οι φιλακόλουθοι ιερείς μας, είτε γνωρίζουν μουσικά είτε όχι, ας επιτρέπουν στους ιεροψάλτες μας ν᾿ ακολουθούν την ορθή τάξη και το σωστό λειτουργικό τυπικό της Εκκλησίας μας προς δόξαν του Παναγίου Τριαδικού Θεού.
Δημήτριος Π. Λυκούδης
Παραπομπές:
1.Πρβλ., Δημητρίου Λυκούδη, Λειτουργικά Ζητήματα, τόμος Α', Αθήνα 2017, σελ. 84-85.
2.Βλ. Γεωργίου Κουγιουμτζόγλου (πρωτοπρεσβ.) Λατρευτικό Εγχειρίδιο, Στοιχεία λατρείας για την τάξη και τη λατρεία της Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 119.
Τρίτη 21 Αυγούστου 2018
"Μόνον εγώ και ο Θεός υπάρχομεν..."
ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ ΣΑΣ
Είπε ο Αββάς Αλώνιος: «Εάν δεν ειπή, με την καρδίαν του, ο άνθρωπος, ότι εις αυτόν τον κόσμον μόνον εγώ και ο Θεός υπάρχομεν, δεν θα δυνηθή να εύρη ανάπαυσιν ψυχής».
Ιερά Πανήγυρις στον Ι.Ν. Αγίου Κοσμά Αιτωλού Αμαρουσίου επί τη μνήμη του Αγίου
Πανηγυρικά θα τιμηθεί η μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού, στον ομώνυμο Ιερό Ναό στο Μαρούσι, όπου και θα τεθεί σε προσκύνηση τεμάχιο Ιερού Λειψάνου του Αγίου. Το πρόγραμμα θα έχει ως εξής:
Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018
19:00 Πανηγυρικός Εσπερινός μετ'Αρτοκλασίας
22:00 Ιερά Αγρυπνία
Παρασκευή 24 Αυγούστου 2018
07:00 Όρθρος και Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία
19:00 Μεθεόρτιος Εσπερινός
20:00 Λιτάνευση της Ιεράς Εικόνος
21:00 Ιερά Παράκληση του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού
Δείτε επίσης:
Ετήσια Πανήγυρις επί τη εορτή της Παναγίας Προυσιώτισσας στον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Ηλιουπόλεως
Πανηγυρικά θα τιμηθεί η εορτή της Παναγίας Προυσιώτισσας, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Ηλιουπόλεως. Το πρόγραμμα θα έχει ως εξής:
Τετάρτη 22 Αυγούστου 2018
19:30 Μέγας Αρχιερατικός Εσπερινός
Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018
07:00 Όρθρος
08:30 Αρχιερατική Θεία Λειτουργία μετ' Αρτοκλασίας και Θείου Κηρύγματος
Δείτε επίσης:
Δευτέρα 20 Αυγούστου 2018
Επιτρέπεται οι ιερείς να διακόπτουν τις ιερές ακολουθίες ή τη Θεία Λειτουργία για να κάνουν παρατηρήσεις ή ερμηνευτικά σχόλια;
Δευτέρα, 20 Αυγούστου 2018,
Σας ασπάζομαι!
Αποτελεί και αυτό, τρόπον τινά, μία νέα μόδα λειτουργικής αγωγής, σαφέστατα εσφαλμένης. Είναι, ενδεχομένως, και νέα μόδα που "αγκάλιασε" μία χορεία ιερών - λειτουργών, οι οποίοι θέλησαν ν᾿ ακολουθήσουν το παράδειγμα κάποιων Επισκόπων, που, είτε ιερουργούν είτε χοροστατούν είτε συμπροσεύχονται, έχουν την αίσθηση ότι μπορούν να παρατηρούν τους πάντες, από ιερού βήματος έως και της κουζίνας του πνευματικού κέντρου του απέναντι τετραγώνου, διακόπτοντας τη Θεία Λειτουργία ή άλλες ακολουθίες και προσβάλλοντας ιεροψάλτες, ιερατείο, βοηθούς επιτρόπους, δεσποινίδες και κυρίες, διακόνους (αυτοί και αν έχουν ακούσει οι χριστιανοί!) και ό,τι άλλο υποπέσει στην αγουροξυπνημένη και νωχελική τους συνείδηση. Επαναλαμβάνω: ομιλώ για χορεία επισκόπων και ουχί για το πλήρωμα της αρχιερωσύνης.
Το ανησυχητικό, όμως, είναι ότι τέτοιου είδους συνήθειες "αγάπησαν", επί των ημερών μας, και πολλοί ιερείς, έγγαμοι και άγαμοι. Διακόπτουν τη Θεία Λειτουργία, και όχι πάντοτε με τον πλέον ευγενικό τρόπο, παρατηρούν, εξηγούν, ερμηνεύουν (το είδαμε και αυτό!) και ακόμη περισσότερα, τα οποία, βέβαια, δεν έχουν καμία απολύτως θέση κατά τη διάρκεια των ακολουθιών, πολύ, δε, περισσότερο, κατά την τέλεση της αναιμάκτου θυσίας.
Ας τονίσουμε και πάλι πως το κατηχητικό έργο είναι υποχρέωση όλων μας, πόσο δε μάλλον των ιερέων μας. Πλην, όμως, ουδεπόποτε εντός της θείας λατρείας. Ο Γέρων Κορνήλιος Μαρμαρινός, ο γέροντας της Χίου, συνήθιζε να διδάσκει: «Έβαλες πετραχήλι πάτερ μου; το σφράγισες το στόμα! Θέλουν ησυχία οι άγιοι. Απόλυτη σιγή αποζητά όλος ο Ουράνιος κόσμος...». Στις δε περιπτώσεις που η φωνασκία, ως συνήθως, του εκκλησιάσματος είναι έντονη και μη διαχειρίσιμη, καλό και ευλογημένο είναι να σταματούν προς ώρας οι ιερείς - λειτουργοί τις εκφωνήσεις και τις ευχές, έστω για κάποια δευτερόλεπτα, έως ότου επανέλθει η ησυχία και αποκατασταθεί η λειτουργική τάξη. Αυτό έχει αποδείξει ότι λειτουργεί αρτιότερα στο χρόνο και αποτελεσματικότερα. Διαφορετικά, κάθε παρατήρηση απεμπολεί και δυναμιτίζει την όποια προσευχητική κατάνυξη και διασπά την κοινοτική και λειτουργική συνοχή και συνάθροιση.
Άλλωστε, το καλύτερο παράδειγμα διδαχής, τονίζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, είναι το βιωματικό, ο τρόπος, η ορθοπραξία, όχι ασφαλώς μόνο των ιερέων μας αλλά και των λοιπών όσων διακονούμε εντός του εκκλησιαστικού χώρου ή απλώς εκκλησιαζόμαστε. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι όπου λειτουργούν σεβάσμιοι ιερείς, αγαθοί και ταπεινοί διάκονοι του Χριστού μας - και είναι πολλά αυτά τα παραδείγματα - όχι απλά δεν ακούγεται το παραμικρό, αλλά ακόμη και τα μικρά παιδιά στέκουν με θαυμασμό, ήσυχο και αρχοντικό τρόπο εντός του ναού.
Έχουμε γράψει και παλαιότερα ότι κάθε ερμηνεία και λειτουργική ή άλλη επεξήγηση, μπορεί να λαμβάνει χώρα την ώρα του σύντομου κηρύγματος, η θέση του οποίου είναι ευθύς αμέσως, μετά το ευαγγελικό ανάγνωσμα. Για κανέναν άλλο λόγο δεν διακόπτεται η ουράνια μυσταγωγία, ουδεπόποτε!
Όσον, δε, αφορά τα παραδείγματα κάποιων ιερέων να ομιλούν και να "χαριεντίζονται" ή να χαιρετούν (αχ, αυτές οι δημόσιες σχέσεις...!) κατά τη διάρκεια της θυμιάτησης στην θ' ωδή, ή - ακόμη χειρότερα - την ώρα της Θείας Κοινωνίας, ναι, καλύτερα θεωρώ πως είναι ν᾿ αποφύγω να σχολιάσω! Εάν έχουμε συναίσθηση ότι παρών είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο Κτίστης των απάντων, στην παναγία θέα του Οποίου φρίττουν άγγελοι και αρχάγγελοι και όλος ο ουράνιος κόσμος, ε, τότε, έχω την αίσθηση ότι καθείς εισέρχεται στη θέση του ησύχως, αβιάστως και ανεμποδίστως!
Σας ασπάζομαι,
Δημήτριος.
Η παραπάνω ανάρτηση αποτελεί μέρος του βιβλίου "Λειτουργικές Απορίες", τόμος Β', που κυκλοφορεί σύντομα!
Δείτε το βιβλίο "΄Λειτουργικές Απορίες", τόμος Α', που ήδη κυκλοφορεί, ΕΔΩ!
Πανηγυρίζει ο Ι.Ν. Αγίου Διονυσίου Αχαρνών την Ανακομιδή του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Διονυσίου
Πανηγυρικά θα τιμηθεί η μνήμη του Αγίου Διονυσίου στον Ιερό Ναό Αγίου Διονυσίου Αχαρνών. Το πρόγραμμα θα έχει ως εξής:
Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018
19:00 Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός - Λιτάνευση της Ιεράς Εικόνος του Αγίου Διονυσίου - Λιτή της Αρτοκλασίας
Παρασκευή 24 Αυγούστου 2018
07:00 Όρθρος και Πανηγυρική Θεία Λειτουργία
Πανηγυρίζει ο Ι.Μ.Ν. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αθηνών, τη μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού
Πανηγυρικά θα τιμηθεί η μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια του διημέρου, θα τεθεί σε προσκύνηση τεμάχιο Ιερού Λειψάνου του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, το οποίο φυλάσσεται στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό. Το πρόγραμμα θα έχει ω εξής:
Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018
19:00 Πανηγυρικός Εσπερινός
Παρασκευή 24 Αυγούστου 2018
07:00 Όρθρος και Θεία Λειτουργία
18:30 Μεθεόρτιος Εσπερινός
Δείτε επίσης:
Θρησκευτικές εκδηλώσεις στον Ι.Ν. Αγίων Βασιλείου και Κοσμά του Αιτωλού Νέας Φιλαδελφείας
Επ'ευκαιρία της εορτής του Αγίου Ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού, θα πραγματοποιηθούν θρησκευτικές εκδηλώσεις, στον Ιερό Ναό Αγίων Βασιλείου και Κοσμά Αιτωλού Νέας Φιλαδελφείας. Θα τεθεί σε προσκύνηση τεμάχιο Ιερού Λειψάνου του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, το οποίο φυλάσσεται στο Ναό, και επίσης, θα υποδεχθεί την Ιερά Εικόνα της Παναγίας Βηματάρισσας από το Άγιον Όρος. Το πρόγραμμα θα έχει ως εξής:
Πέμπτη 23 Αυγούστου 2018
19:30 Υποδοχή Ιεράς Εικόνος Παναγίας Βηματάρισσας - Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ' Αρτοκλασίας και Θείου Κηρύγματος
Παρασκευή 24 Αυγούστου 2018
07:00 Όρθρος και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία
19:00 Μεθεόρτιος Εσπερινός
19:45 Λιτάνευση των Ιερών Εικόνων της Παναγίας Βηματάρισσας και του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού
21:00 Παράκληση στον Άγιο Κοσμά
Σάββατο 25 Αυγούστου 2018
07:00 Όρθρος και Θεία Λειτουργία
18:00 Ιερό Ευχέλαιο - Εσπερινός
Κυριακή 26 Αυγούστου 2018
07:00 Όρθρος και Πανηγυρική Θεία Λειτουργία
18:30 Εσπερινός - Παράκληση στην Παναγία
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)