"Ετέχθη υμίν σήμερον Σωτήρ"

Δημητρίου Π. Λυκούδη,

Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

Τα ανθρώπινα όντα έχουν πλαστεί «κατ’εικόνα και καθ’ομοίωσιν του Θεού». Αυτό σημαίνει ότι εμείς οι άνθρωποι δεν είμαστε απλά το αποτέλεσμα της κληρονομικότητας μας ή απώτερη κατάληξη ιστορικών διαδικασιών και κοινωνιολογικών διαμορφώσεων. Εμείς οι άνθρωποι, ακριβώς επειδή η θεμελιακή και ουσιαστική μας ιδιότητα εκφράζεται ως η πιο τέλεια δημιουργημένη έκφραση της υπάρξεως και της ζωής του Θεού, Πλαστήκαμε για να γίνουμε «μιμηταί του Θεού»1 και «θείας κοινωνοί φύσεως»2.

Χριστούγεννα Χριστού

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη,
Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

     Χριστούγεννα! Προετοιμασία, συνεστιάσεις και ξέφρενες διασκεδάσεις! Γέμισε ο κόσμος φώτα, πλημμύρισε το σκοτάδι. Το άκουσες; Ναι, πράγματι! Τόσο φως και όμως τόσο σκοτάδι. «Φως, περισσότερο φως…..» ψέλλισε ο Γκαίτε πριν ξεψυχήσει, ένα βροχερό πρωϊνό του 1832, σ’ ένα αρχοντικό της Βαϊμάρης.
 Πλησιάζουν Χριστούγεννα. Φέτος αποφάσισα ν’ αφήσω τις φυλλάδες μου, ν’ ανασκουμπωθώ, να βγω στους δρόμους, να ψάξω, ν’ αναζητήσω τα Χριστούγεννα γύρω μου. Κόσμος βιαστικός, σκυθρωπός, αδέκαστος και φειδωλός στα φιλάνθρωπα βλέμματα. «Περί φθοράς ανθρώπων», έγραφε ο περιπατητικός φιλόσοφος Δικαίαρχος τον Δ΄ αιώνα π.Χ., όμοια και αυτός μ’ εμένα, αναζητούσε Χριστούγεννα.
      Το άκουσες; Είναι ελεημοσύνη η αγαθή προαίρεση. Η αγαθή προδιάθεση, το ζεστό αγκάλιασμα πονεμένων οφθαλμών. Χριστούγεννα άλλωστε! Φέτος αποφάσισα ν’ ανασκουμπωθώ, να περιπλανηθώ στους δρόμους, να ρωτήσω και να αναρωτηθώ…
     Με τρομάζει το πλήθος που βιάζεται. Δεν αναζητώ Χριστούγεννα χωρίς Χριστό. Με αναπαύει η παρουσία της εικόνας Του. Είναι ουτοπική η σκέψη του Γοργία του Λεοντίνου, του μεγάλου σοφιστή και ρήτορα της αρχαιότητας, που δίδασκε ότι δεν υπάρχει αλήθεια ή ότι αν υπάρχει δεν μπορεί ο άνθρωπος να τη μεταδώσει.
    Χριστούγεννα διαρκείας σημαίνει σταθερός προσανατολισμός, αναζήτηση της ελπίδας και της αλήθειας στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, ο οποίος ως «Ήλιος της Δικαιοσύνης ανέτειλε τω κόσμω.»
     Περιπλανιέμαι ανάμεσα στο πλήθος. Με συνεπαίρνει ο άτακτος και αφιλόξενος βηματισμός. Τόσα πρόσωπα! Τόσοι ουρανοπολίτες! Εδώ δε χρειάζεται θέμιστες και τυπολογικές- κανονιστικές διατάξεις. Δεν στο είπα; Είναι ελεημοσύνη η αγαθή προδιάθεση, ένα γλυκό μειδίαμα, απόρροια της πονεμένης συνοδοιπορίας μας...
     Φέτος αποφάσισα ν’ ανασκουμπωθώ. Να εορτάσω αληθινά Χριστούγεννα, μεστά θείας θαλπωρής και συγκατάβασης. Και αν δεν κατάλαβες αληθινά Χριστούγεννα τι σημαίνουν, συντόνισε το δικό σου «παντοπόρο άπορο» βηματισμό μέσα στο άτακτο και βιαστικό πλήθος…!

Η σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού ήταν εμπροϋπόθετη.

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη,
Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

Διαβάζουμε στο Σύμβολο της Πίστεως: «Τον δι΄ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν κατελθόντα εκ των ουρανών...» Η σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού ήταν εμπροϋπόθετη.
Η πλειονότητα των Πατέρων τονίζουν ότι αν ο άνθρωπος δεν αμάρτανε, δεν θα υπήρχε αναμφισβήτητα λόγος της θείας ενανθρωπήσεως. Στον αντίποδα αυτού, η άποψη που αναδύθηκε στην αρχαία εκκλησία, περιορισμένα βέβαια, για απροϋπόθετη σάρκωση του Θείου Λόγου είναι εσφαλμένη.

Προσδοκῶ Aνάστασιν νεκρῶν

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη

Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ Δρος Παν/μίου Αθηνών

Η αθανασία της ψυχής αποτελεί βασική θρησκευτική δοξασία με βαρύνουσα δογματική και εσχατολογική αναγωγή. Η πίστη δηλαδή, ότι η ζωή συνεχίζεται μετά το θάνατο είναι κοινή - στο βασικό πυρήνα της - σε πολλά θρησκεύματα, ανάλογα βέβαια με τις κατά τόπους πολιτιστικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες[1] . Στην παρούσα φάση, το ενδιαφέρον μας εστιάζεται στην Ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία της Ανατολικής Εκκλησίας και στην ποικιλία των θέσεων και αληθειών που υϊοθετούν οι Πατέρες της Εκκλησίας, που κυμαίνονται και διανθίζουν τόσο την αλληλοσυμπλήρωση και ¨ιδιοθεσία¨ των όρων ¨αθανασία – ανάσταση¨ όσο και τη συγκαταβατική παραλληλία μεταξύ τους[2].

Ο ΄Ηλιος της Δικαιοσύνης

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη

Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ Δρος Παν/μίου Αθηνών

      Η Γέννηση του Θεανθρώπου δεν αποτελεί ένα τυχαίο ορόσημο στο χωροχρονικό πλαίσιο του πλανήτη. Είναι ένα σωτηριολογικό  γεγονός, θεανθρώπινο και αποτελεί την αφετηριακή συνοριογραμμή, το χρονικό διάμεσο της ιστορίας που χωρίζει τους αιώνες σε προχριστιανικούς και χριστιανικούς.Οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, αρκετούς αιώνες πριν, προφητεύουν με θαυμαστή  ακρίβεια τον χρόνο, τον τόπο, καθώς και διάφορα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γύρω από το σπήλαιο της Γεννήσεως, μεταξύ αυτών οι Προφήτες Δανιήλ, Μιχαίας (900χρόνια πριν), Ησαϊας (600) και Αββακούμ. Και  «ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να γίνει  ο άνθρωπος Θεός. «Ὁ Θεὸς ἦρθε στὴ γῆ. Καὶ ποιὸς δὲν θὰ γίνει οὐράνιος;», θα τονίσει ο άγιος Νεόφυτος ο Έγκλειστος.

Η Ευλογία του Ιορδάνου

 

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη

Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ Δρος Παν/μίου Αθηνών

   Η Άκρα Ταπείνωση! Ο Θεός των όλων καταδέχεται να βαπτισθεί στον Ιορδάνη ποταμό[1] για να «ποτίσει» τον άνθρωπο με «τὰ νάματα τῆς ἀφθαρσίας».[2] Εγγίζει η απολύτρωση πάντων ορατών και αοράτων και συγχορεύει Ουρανός και γη και το επίγειο μετά του επουρανίου στερεώματος. Η τελεία και ασύλληπτη δια της ανθρωπίνης αντιληπτικής και διανοητικής ικανότητας, θεία συγκατάβαση του Θεανθρώπου Κυρίου Ιησού Χριστού. Ο Κύριος της Δόξης καταδέχεται και κενούται, χαρίζοντας στην Εκκλησία και στους πιστούς, μέσω της θείας Αυτού Βαπτίσεως υπό του Ιωάννου του Προδρόμου, το «ἐπίγειον φαινόμενον» και χαριτώνει βαπτιστικά και αγιαστικά τον άνθρωπο. Τον μεταμορφώνει πνευματοφόρα, παρέχοντας σε αυτόν «τὸ νοούμενον ὑπὲρ τοὺς οὐρανούς», κυρίως δε δια της υιοθεσίας παρέχει τον τύπο του βαπτίσματος και προσκαλεί κάθε πιστό να αποκηρύξει τη δυσωδία της αμαρτίας και να καταπνίξει την άλογη φιλαυτία του στο «λουτρὸ τῆς παλιγγενεσίας», το οποίο και προτάσσεται ως «ἁμαρτημάτων λυτήριον, νοσημάτων ἀλεξιτήριον καὶ δαίμοσιν ὀλέθριον».

Μια φορά και έναν καιρό...

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη

Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ Δρος Παν/μίου Αθηνών

       Μια φορά και έναν καιρό, στα χρόνια εκείνα τα παλιά, στα χρόνια που πέρασαν και είναι τα μόνα που έρχονται και ξαναέρχονται κάθε χρόνο μπροστά μας, θαρρώ κοντά τέτοιες μέρες ήταν, μεγάλο τσακωμό έστησαν ο χώρος και ο χρόνος μεταξύ τους. Έριδα και τσακωμός μεγάλος γιατί ακούστηκε ότι επρόκειτο να γεννηθεί ο Σωτήρας Χριστός, ο Λυτρωτής του κόσμου. Αντιμάχονται τα πρωτεία, το πνευματικό προβάδισμα, το δικαίωμα στην αυτόκλητη ευλογία και χάρη του Θείου Βρέφους, το δικαίωμα να χαράξουν τ΄όνομά τους ανεξίτηλα στο διάβα των αιώνων ότι αυτοί αξιώθηκαν πρώτοι να υποδεχθούν τον μικρό Ιησού.

"Χριστός γαρ εγήγερται ευφροσύνη αιώνιος"

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη,

Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

Η Ανάσταση του σώματος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί την πλέον αξιόπιστη, έγκυρη, αυθύπαρκτη, ζωηφόρα και θεοφόρα απόδειξη και πιστοποίηση, αμα δε και πραγματοποίηση του απολυτρωτικού Του έργου. Επί του Σταυρού ο θάνατος καταλύεται και αφανίζεται και επί του Άδου η φθορά αλλοτριώνεται, μάλλον δε εξαλείφεται και αποδυναμώνεται. Ασφαλώς, ο Κύριος Ιησούς Χριστός προσέλαβε όμοια με εμάς ανθρώπινη φύση και σώμα, ουχί κατά δόκηση ή μετ΄ αιθερίου και πλάνου σχήματος.

"Ο Χριστός επι του Σταυρού"

 

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη

 Θεολόγου – Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

Μεγάλη Παρασκευή σήμερον και ο Χριστός επί του Σταυρού! Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο Κύριος της Δόξης, σήμερον «τα θεμέλια της γης εδυνήθησαν φόβω του κράτους σου»[1], « ο ήλιος εσκοτίζετο και γης τα θεμέλια συνεταράττετο»[2]. Όσες ομιλίες και κηρύγματα και αν δονήσουν τον αέρα, όσα κείμενα και αν συμπλεύσουν εις την βιβλιογραφικήν φαρέτραν του έντυπου κόσμου, όσοι ζωγράφοι και αγιογράφοι και αν επιχειρήσουν ν΄ αποδώσουν  το μεγαλείο της ημέρας αυτής, δε θα καταφέρουν παρά μόνο, να μας μυήσουν επιδερμικά εις το αφ΄ εαυτού ασύλληπτο σε κενωτική θυσία και υπερφυές σε διανοητική σύλληψη μυστήριο του Θεανθρώπου, στη Σταυρική Θυσία του Λυτρωτού Κυρίου Ιησού Χριστού.

Σταυρός υψούται σήμερον και κόσμος αγιάζεται

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη Θεολόγου – Φιλολόγου,
ΜΑ.,ΜΑ. Θεολογίας, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

 

Το πολίτευμα της Εκκλησίας είναι σταυρικό. Η θεολογία, η λειτουργική και λατρευτική ζωή, η ορθόπρακτη βιωτή είναι έκφραση του μυστηρίου του Σταυρού. Είναι σταυρική , όχι γιατί περιορίζεται τυπολογικά σε μια εξωτερική και επιδερμική προσκύνηση του Σταυρού, αλλά γιατί βιώνει μυστηριακά την καθαρτική και φωτιστική ενέργεια του Θεού και χαριτώνει τον άνθρωπο, τον αγιάζει , τον καινοποιεί.

Οι προτυπώσεις του Σταυρού στην Παλαιά Διαθήκη[1] και οι Καινοδιαθηκικές μαρτυρίες[2], σε παραλληλία με την ορθόδοξη πατερική γραμματεία, υπογράμμισαν τη σημασία και σπουδαιὀτητα του Σταυρού και παρακίνησαν τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά να καταθέσει: «Προανεκηρύττετο και προετυπούτο μυστικώς εκ γενεών αρχαίων, και ουδείς ποτέ κατηλλάγη τω Θεώ χωρίς της του Σταυρού δυνάμεως».