ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ "ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ"

Κυριακή 27 Μαρτίου 2016

"Μυστική Αλήθεια"



Δημήτριος Π. Λυκούδης
πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, 
Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών


  Ήρθαν στο νου μου εκείνα τα λόγια του Τερζάκη που εστίαζε στον κοινωνικό πόλεμο, στη ρηχότητα της κοινωνικής ζωής. Να, κάπως έτσι αναφερόταν σε τούτο το άμοιρο φαινόμενο, το οποίο, αλήθεια είναι, αδάμαστο παρέμεινε αιώνες τώρα και αδάμαστο πορεύεται ακόμη και σήμερα: «Ξέρετε τι είναι η κοινωνική ζωή; Ένας στίβος όπου συγκρούονται του κόσμου οι μικροεγωϊσμοί, τα μικροφιλότιμα, τα μικροσυμφέροντα, τα μικροπάθη. Όλα μικρά, μικρά. Θέ μου πόσο μικρά! Πόλεμος βουβός, ύπουλος, θρασύδειλος. Αηδία! Μια ψυχή ακέρια, δε μπορεί, γρήγορα συχαίνεται κι΄αποσύρεται. Τότε, τη λένε αδύναμη. Ηττημένη»(1). Μού θυμίζει τον Ονησίκρητο απο την Αίγινα! Για να αποφύγει την κοινωνική κατάσταση της εποχής του, όλα αυτά τα "μικρά και ύπουλα" που λέγει ο λογοτέχνης, έστειλε τον υιό του στον περίφημο Διογένη τον Κυνικό για να διδαχθεί από το παράδειγμα και την έμπρακτη διδασκαλία του. Πέρασε καιρός και ο υιός του δεν επέστρεφε. Έστειλε και τον δεύτερο υιό του ο Ονησίκρητος για να του παραγγείλει να επισπεύσει την επιστροφή του. Πέρασε καιρός και δεν έμαθε νέα ούτε από τον δεύτερο υιό του. Όταν δε αναγκάστηκε ο ίδιος ο πατέρας να σπεύσει κοντά στον Κυνικό φιλόσοφο για να απαγκιστρώσει τα παιδιἀ του, ένα ήταν σίγουρο: ο Διογένης απέκτησε και άλλον έναν μαθητή, τον Ονησίκρητο!

  «Η ζωή είναι ένα παιχνίδι, μιά παράσταση που δίνουν οι πέντε θεατρίνοι του κορμιού μου»(2). Εάν είναι παράσταση, εάν είναι, θεατρίνος καθίστασαι, ρόλους υποδύεσαι, επιδερμικά ζεις, κάλπικα και άμορφα υπάρχεις! Ο ρόλος σου! Το έργο σου επί της γης! Να μάθεις καλά τα λόγια σου, διάβασε το ρόλο σου πολλές φορές για να εντυπωσιάσεις. «Α! πότε να βρέξει! πότε να βρέξει! Η μέρα όλη βουρκωμένη και σύμπαθη ήρεμα και δειλά πονούσε κ΄ήθελε να κλάψει δυνατά και ν΄αλαφρώσει και δεν τολμούσε»(3).

   Υπάρχουν, όμως, και όσοι αγωνίζονται να αποτινάξουν το φοβικό αίσθημα του "ανήκειν". Αποτελούν ξεχωριστό θίασο μέσα στον κόσμο. Είναι θίασος περιφερόμενος και αδαμάντινος, αδέκαστος και ασυμβίβαστος, άμισθος και ασύμβατος. Είναι εκείνοι που αφιέρωσαν "εαυτούς" στη διακονία της αγάπης, κυρίως δε, στην ποιότητα της αγάπης, δηλαδή, στην ποιὀτητα που αφουγκράζονται και αντιμετωπίζουν όχι την αμαρτία, αλλά τον αμαρτωλό άνθρωπο, έτι δε, και εξαιρέτως, και αυτόν τον "ηθοποιό" του κόσμου και μίμο δήθεν της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ανθρωπιάς. Έρχεται στο νου μου το παράδειγμα του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν(1770-1827), ο οποίος, παρά τις όποιες κακουχίες αντιμετώπισε από τον πάνυ δύστροπο σαρκικό του πατέρα, κατόρθωσε να απομακρυνθεί από την αδιαντροπιά και να αποκηρύξει την κοινωνία του "θεάματος" γύρω του. Εδώ ταιριάζει και το παράδειγμα του Αλεξέι Πέσκοφ, γνωστού σήμερα ως Μαξίμ Γκόρκι. Η προσπάθειά του να ανδρωθεί και να επιβιώσει διαβάζοντας με το φως του κεριού τις νύχτες, θυσιάζοντας, στην ουσία, τη νυχτερινή του ανάπαυση, αποδεικνύουν περίτρανα και μεγαλόστομα ότι οι θίασοι, αργά ή γρήγορα καταρρέουν, ναι, γκρεμίζονται και μαζί τους και όσοι εστηρίχθησαν ματαιόπονα ή συμφεροντολογικά στις "θεατρικές" παραστάσεις της εποχής, όσοι, ένεκα της ακρασίας που διακατείχε τις καρδιές τους, αν και γνώριζαν, παρά ταύτα, δεν ηδυνήθησαν να επιβιώσουν αξιοπρεπώς και εντίμως επί της γης. Έστω και ηθικολογικά, έστω και έτσι, ο Καντ είναι ήδη πολύ υψηλότερα απο δαύτους: «Δύο πράγματα γεμίζουν τον νου μου με πρωτόφοντο και αυξανόμενο θαυμασμό και δέος: "ο έναστρος ουρανός επάνω μου και ο ηθικός νόμος μέσα μου"».

  «Ουδείς ελεύθερος εαυτού μη κρατών» δίδασκε ο Πυθαγόρας. Όμως, η γνησιότητα για να ευδοκιμήσει αποζητά την ελευθερία και αντιστρόφως, η ελευθερία ανασεμό γνωρίζει γνήσιο πέραν των θεατρικών ορίων και συμπεριφορών. Και έμεινα απόμερα μονάχος, αρχή έβαλα ν΄αναζητώ θίασο όμοιο με τον δικό μου, έστω λίγο, για να ξαποστάσω. Και ήταν η φωνή εντός μου φωνή λυπητερή, φωνή που έκλαιγε βουβά για όλα τα "θέατρα" του κόσμου τούτου...
   «Η φωνή κλαίει και τα λόγια σπαρταρούν ανάμεσα στα κλαδιά και πέφτουνε. Λες κ΄ είναι πληγωμένα γλυκοκέλαδα πουλάκια που, μόλις αφήκαν τη φωλιά κι ανοίξανε το στόμα για τραγούδι, πέσανε κάτω με το κεφάλι μπροστά, μολυβοσκοτωμένα. Κι όλη η γης που χιλιάδες χρόνια τώρα ακούει το θλιμμένο μοιρολόϊ της ζωής, το πίνει τόσο γλυκά, τόσο γλυκά, που θαρρείς είναι αίμα σκοτωμένου αδελφού...»(4).


Παραπομπές:


1.Τερζάκη Άγγελου, Η Μυστική ζωή, Εστία, Αθήνα 2007, σελ. 133.

2.Καζαντζάκη Νίκου, Ασκητική, Ελένη Καζαντζάκη, Αθήνα 1985, σελ. 18. Ο ίδιος συμπληρώνει: «Είμαι ο θαματοποιός φακίρης που ακίνητος, καθούμενος στο σταυροδρόμι των αιστήσεων, θεάται να γεννιέται και ν΄αφανίζεται ο κόσμος, θεάται τα πλήθη να σαλεύουν και να φωνάζουν στα πολύχρωμα μονοπάτια της ματαιότητας: "Καρδιά, απλοϊκή καρδιά, γαλήνεψε και υποτάξου!"».

3.Καζαντζάκη Ν., Σπασμένες Ψυχές, εκδ. Καζαντζάκη, Αθήνα 2007, σελ. 66.

4.Αυτόθι, σελ. 192.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημητρίου Π. Λυκούδη "Θεολογίας γόνοι αθεολόγητοι", εκδ. Ηρόδοτος, που κυκλοφορεί σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία.



Οι εκπομπές της εβδομάδος 28/03/2016 - 03/04/2016



Α. ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ: "Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Β. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους [48]"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Γ. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους -
Επίκαιρες απαντήσεις σε διάφορα νεανικά ερωτήματα"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Δ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ: "Παιδαγωγικές προσεγγίσεις στην Χριστιανική Αγωγή"

(Δημήτριος Π. Λυκούδης). 

Κυκλοφόρησε το δεύτερο τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού του Συλλόγου:" Ο Όσιος Δαβίδ ο εν Ευβοία"

Κυριακή 20 Μαρτίου 2016

"Να εισέρχεται ο φωτογραφικός φακός στον ιερό Ναό κατά τη Θεία Λειτουργία;"




Υπάρχουν και όρια! Κατανοώ τις ποιμαντικές ανάγκες της ενορίας και τις όποιες δραστηριότητες και εξορμήσεις, αλλά υπάρχουν και όρια! Τις ποιμαντικές ανάγκες τις κατανοώ, τις θεατρινίστικες όμως επιδείξεις και τους θεατρινίστικους εξευτελισμούς καί τους βδελύσσομαι καί τους απεχθάνομαι! Προσέρχεται ο Επίσκοπος στον ιερό Ναό και συνοδεύεται από φωτογραφικό φακό αντί να συνοδεύεται από το αίσθημα της ντροπής και της αυτοκατακρίσεως. Λειτουργεί ο ιερεύς και ο φωτογραφικός φακός - άκουσον άκουσον!!! - εισέρχεται εντός του Αγίου και Ιερού Βήματος και μάλιστα τις πλέον ιερές στιγμές! Μα δε ντρεπόμεθα! Θεατρικές σκηνές μεταποιήσαμε τα "Άγια των Αγίων" και ημείς, ως οι πλέον έμπειροι και δεινοί θεατρίνοι, "ποζάρουμε" φουσκωμένοι απο ματαιοδοξία και ναρκισσισμό! Αναφέρομαι όχι στην εξαίρεση, εκεί κατανοώ την ποιμαντική, έστω και ανθρωπίνως, την ανάγκη της ¨στιγμής¨. Αναφέρομαι και πάλιν εις την υπερβολήν. Μπορεί να είναι η τελευταία μας Θεία Λειτουργία εκείνη η στιγμή! Αλήθεια, αν είναι, τι θα δείξουμε στον Κύριο Σωτήρα Ιησού Χριστό; Αναρωτιέμαι με απορία! Ποτέ λοιπόν, ξανά ο φωτογραφικός φακός εντός της Θείας Λειτουργίας και εντός των λοιπών ιερών Ακολουθιών. Όσοι δε επικροτείτε αυτές τις μιαρές συνήθειες, πέρα απο εξαιρέσεις ως ετόνισα που είναι κατανοητές, έχετε την αυτή ευθύνη και αναλαμβάνετε τον ίδιο θεατρινίστικο ρόλο με όσους τις υπηρετούν και αναλώνονται σε αυτές. Και επιτέλους! Τα καρναβάλια τελείωσαν. Όσοι θέλετε θεατρικό σανίδι, υπάρχει χώρος εκτός του Ιερού Ναού (με πολύ σεβασμό στους κατ΄επάγγελμα ηθοποιούς εδώ).

Οι εκπομπές της εβδομάδος 21/03/2016 - 27/03/2016


Α. ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ: "Ο Άγιος Λουκάς ο Αδριανουπολίτης" (1802)
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Β. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Η Εμπιστοσύνη"
(Προσκεκλημένη ομιλήτρια η διδα Ελένη Μαυροπούλου, πτ. τμήματος Πολιτισμού, ΜΜΕ. και Επικοινωνίας του Παντείου Πανεπιστημίου),

Γ. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Δ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ: "Παιδαγωγικές προσεγγίσεις στην Χριστιανική Αγωγή"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης).

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2016

"Ο Πρώτος Πρόσφυξ"



Δημήτριος Π. Λυκούδης
πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών



"Νενέ η Σμυρνιά!". Έτσι πειράζαμε χαριτωμένα τη γιαγιοὐδα μας μικροί! Είχε έρθει πρόσφυγας στην Αθήνα, μετά την Καταστροφή της Σμύρνης στα 1922, αφού πρώτα μπαρκάρησαν για τη Χίο. Ήταν τότε μόλις δύο χρόνων! Μικροί εμείς, πιότερο εγώ, έτρεχα κοντά της και την παρακαλούσα να θυμηθεί, να σταχυολογήσει όσες πίκρες και αναμνήσεις άντεχε η εξασθενημένη τότε καρδιά της, να μας αραδιάσει με το μοναδικό χαρακτηριστικό, μα και αλησμόνητο σ΄εμάς, τρόπο της όσα οι μεγαλύτεροι της είχαν αφηγηθεί για τότε, για τα χώματα που άφησαν, για τις ψυχές που αναπαύθηκαν και αναμένουν στα χώματα τα μικρασιάτικα, στα δικά μας χώματα, τα νωπά, έως σήμερα, με αίμα ηρώων και Μαρτύρων της Πίστεώς μας!

Δευτέρα 14 Μαρτίου 2016

Οι εκπομπές της εβδομάδος 14/03/2016 - 20/03/2016



Α. ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ: "Όσιος Ανανίας ο θαυματουργός" (18 /03)
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Β. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Γ. ΝΕΑΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ: "Διάλογος με τους νέους"
(Δημήτριος Π. Λυκούδης),

Δ. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ: "Παιδαγωγικές προσεγγίσεις στην Χριστιανική Αγωγή"

"Ποιός ο σκοπός της δεύτερης Κυριακάτικης Θείας Λειτουργίας;"




Χρόνια  τώρα, αναρωτιέμαι ποιο το νόημα της δεύτερης Κυριακάτικης Θείας Λειτουργίας. Ο μόνος σκοπός, πέρα από τον δοξολογικό και λειτουργικό χαρακτήρα, έχω την αίσθηση, είναι η προβολή και η γνωστοποίηση στους άλλους ότι η εν λόγω ενορία, στην οποία τελούνται δύο θείες Λειτουργίες εκάστην Κυριακή, έχει την τάση να ¨ακουστεί¨ εις τα πέρατα της ιεράς Μητροπόλεως και, πολλές φορές, και πέραν των ορίων αυτής. Δεν κατανοώ τη δικαιολογία ότι η δεύτερη Θεία Λειτουργία πραγματοποιείται για όσους ¨δεν προλαβαίνουν¨ το πρωί ή, ακόμη χειρότερα, για όσους εργάζονται. Όλοι εργαζόμαστε! Και ακριβώς, διά τον λόγον αυτόν, κατανοούμε ότι η τελευταία πρόφαση είναι ανοχύρωτος λογικά. Εισέτι, όσοι λαχταρούν, όσοι ¨φλέγονται¨ πραγματικά να εκκλησιαστούν, ένα είναι σίγουρο, θα βρουν χρόνο και τόπο δια να το κάμνουν. Επιπλέον, αυτή δε η μετανεοτερικότητα να συναντάει καθείς προσωπικό ασφαλείας εκτός των ιερών Ναών, κυρίως στις δεύτερες Θείες Λειτουργίες, με εξοργίζει αφάνταστα. Επιστρατεύσαμε τον άνθρωπο να φυλάττει τον Πανάγιο Θεό!!! Εάν δε, η αιτία παρουσίας των φυλάκων έχει να κάμνει με την προστασία του Ιερού Ναού από τους απανταχού ¨επαίτες¨ γύρω από αυτόν, ένα έχω να πω: Ας φροντίσουμε να αγκαλιάσουμε τους επαίτες  με οιονδήποτε τρόπο, όχι να τους διώχνουμε ως μιάσματα για να μην μας ¨τσαλακώσουν¨ την εύμορφη , κατά τ΄άλλα, εικόνα μας. Και επειδή είναι επαίτες; Και εμείς ως επαίτες, νυχθημερόν ¨υποκρινόμεθα¨ απέναντι στον Ουρανό, αλλά ο Άγιος Θεός εξακολουθεί και ανατέλλει τον Ήλιον και βρέχει επί δικαίους και αδίκους! Ας γεμίσουμε λοιπόν τους Ιερούς Ναούς το πρωί εκάστην Κυριακήν. Δεύτερη Θεία Λειτουργία αυθημερόν δε χρειάζεται. Διαφορετικά, ο επόμενος στόχος της ¨ποιμαντικής¨ δραστηριότητας κάποιων μετανεοτερικών πατέρων θα είναι η τρίτη Θεία Λειτουργία το μεσημέρι της Κυριακής, ίσως, για όσους δεν αρέσκονται στο πρωϊνό ξύπνημα!!!


Σάββατο 12 Μαρτίου 2016

"Μεγάλη Τεσσαρακοστή: Περίοδος περισυλλογής, συνάντηση Θεού και ανθρώπου*"



Δημήτριος Π. Λυκούδης,
πτ. Θεολογίας, πτ. Φιλολογίας, Υπ. Δρας Παν/μίου Αθηνών


«Έλεγον περί του αββά Αρσενίου ότι οψέ Σαββάτων, επιφασκούσης Κυριακής, ηφίει τον ήλιον οπίσω αυτού και έτεινε τας χείρας αυτού εις τον ουρανόν ευχόμενος, έως ου πάλιν έλαμψεν ο ήλιος εις το πρόσωπον αυτού και ούτως εκαθέζετο»(1).
Μεγάλη Τεσσαρακοστή! Περίοδος πνευματικής προπαρασκευής και περισυλλογής. Συνάντηση Θεού και ανθρώπου, Ακτίστου και κτιστού, Ουρανού και γης, ¨ορατών τε πάντων και αοράτων¨¨. Μεγάλη Τεσσαρακοστή και ο άνθρωπος ευαγγελίζεται τη χαρμόσυνη σάλπιγγα της μετανοίας, της επανόδου, της ανανήψεως, της επιστροφής στην αρχέγονη κατάστασή του μέσω της ¨κατά φύσιν¨ κινήσεως της ψυχής¨(2), γεγονός που χαρίζει ως δωρεά στον πιστό τη δυνατότητα της καταλλαγής με τον Θεό, γεγονός, συνάμα, που καθιστά τον άνθρωπο, ¨κατ΄οικονομίαν¨ Θεού, ικανό να επαναπροσδιορίζει και αυτοβούλως, αυτοθελήτως, αενάως και ελευθέρως, άμα δε και αβιάστως, ν΄αναγνωρίζει τη σχεσιακή του κοινωνία και οντότητα, ουχί μετά του απροσώπου απολύτου, αλλά μετά του Προσώπου, του κατεξοχήν Όντος, τουτέστιν, μετά του Προσώπου του Απολύτου, τον ίδιο τον Άγιο Θεό.